Ο πατέρας σας είναι σαν τον άνεμο, έλεγε η μάνα μας. Δεν θα μπορέσετε ποτέ να τον σταματήσετε ή να τον κρατήσετε. Για μας ο Simon Peres ήταν ο πατέρας μας. Την ίδια στιγμή ήταν ένας από τους ιδρυτικούς πατέρες του κράτους του Ισραήλ. Αφιέρωσε τη ζωή του σε ένα χωρίς τέλος αριστούργημα. Το να οικοδομεί ένα καλύτερο μέλλον.
Kείμενο-Εικόνες> Βασίλης Μπόνιος
Ο πατέρας μας έλεγε>
-Μετρήστε τον αριθμό των ονείρων που έχετε και συγκρίνετε με τον αριθμό των επιτευγμάτων που είχατε. Αν έχεις περισσότερα όνειρα παρά επιτεύγματα, τότε είσαι ακόμα νέος.
Σύμφωνα με τις επιθυμίες του, είμαστε ευγνώμονες να το μοιραστούμε μαζί σας
Tsvia, Yoni, and Chemi Peres
Mε αυτή την εισαγωγή τα τρία παιδιά του Simon Peres προλογίζουν το βιβλίο του πατέρα τους με τίτλο Shimon Peres_No Room For Small Dreams
Τel Aviv, Ioύνιος 2022. Με αυτές τις σκέψεις περπατούσαμε από το πανέμορφο, ιστορικό λιμάνι της Jaffa το παραλιακό δρόμο για το επιβλητικό κτίριο από πέτρα και γυαλί κτίριο που φιλοξενεί το The Peres Center for Peace and Innovation.
Οι πέτρες συμβολίζουν την δύναμη και την αποφασιστικότητα και το γυαλί που επιτρέπει στον ήλιο να εισέλθει συμβολίζει την ελπίδα-χαρακτηριστικά αμφότερα του σπουδαίου Ισραηλινού ηγέτη ο οποίος όταν είχε έλθει στην Ελλάδα είχε πει>
-Η Ελλάδα να φροντίσει εκτός από ψηλά βουνά να αποκτήσει και υψηλή τεχνολογία.
Το Peres Center for Peace and Innovation είναι μία από τις κορυφαίες μη κερδοσκοπικές ΜΚΟ του Ισραήλ η οποία αναπτύσσει και εφαρμόζει μοναδικά και αιχμής προγράμματα στους τομείς της Καινοτομίας, του Αθλητισμού, της Καλλιέργειας Ηγεσίας και της Επιχειρηματικότητας, της Υγείας, των Επιχειρήσεων και του Περιβάλλοντος.
Αυτά τα εμβληματικά προγράμματα εξυπηρετούν εκατοντάδες χιλιάδες δικαιούχους κάθε ηλικίας, θρησκείας και φύλου και υλοποιούνται με ένα δίκτυο τοπικών, περιφερειακών και διεθνών εταίρων.
Οι καινοτόμες εταιρίες που φιλοξενούνται εδώ χωρίζονται ανάλογα με το αντικείμενό τους στους παραπάνω τομείς.
Στη καρδιά του κτιρίου ανέλαβε να μας ξεναγήσει η Zohar ένα από τα πολλά νέα παιδιά που συναντήσαμε στο μόλις 74 ετών κράτος του Ισραήλ.
Το 1934, ο εντεκάχρονος Simon Peres μετανάστευσε στη γη του Ισραήλ από την πατρίδα του την Πολωνία, αφήνοντας πίσω του μια μεγάλη οικογένεια που αργότερα θα δολοφονηθεί στο Ολοκαύτωμα. Λίγοι τότε θα είχαν προβλέψει ότι αυτός ο νεαρός άνδρας θα γινόταν τελικά μια από τις πανύψηλες φιγούρες του εικοστού αιώνα. Ο Peres θα συνέχιζε πράγματι να υπηρετεί το νέο κράτος ως πρωθυπουργός, πρόεδρος, υπουργός Εξωτερικών και επικεφαλής πολλών άλλων υπουργείων. Είχε πρωταγωνιστικό ρόλο στην ίδρυση των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων και της αμυντικής βιομηχανίας που θα παρείχε στο νέο κράτος μια ισχυρή αποτρεπτική δύναμη που ταυτόχρονα ήταν ζωτικής σημασίας για την έναρξη του προγράμματος πυρηνικής ενέργειας του Ισραήλ και για τη δημιουργία της επανάστασης του «Start-up Nation» υψηλής τεχνολογίας.
Η άρνησή του να παραδοθεί στη συμβατική σοφία και στους πολιτικούς κανόνες βοήθησε στη διάσωση της ισραηλινής οικονομίας και προκάλεσε μερικές από τις πιο τολμηρές στρατιωτικές επιχειρήσεις στην ιστορία, μεταξύ των οποίων και τη θρυλική Επιχείρηση Entebbe.
-Η μόνιμη κληρονομιά του πατέρα μου είναι η ιδέα ότι μεταβαίνουμε από έναν κόσμο εδαφών σε έναν κόσμο επιστήμης και τεχνολογίας…θα πει ο γιος του Chemi Peres.
Το μεγαλείο ήρθε στην παλιά εποχή με την οικοδόμηση στρατευμάτων και τον πόλεμο και τη δήμευση γης και φυσικών πόρων και φθηνού εργατικού δυναμικού. Σήμερα, μπορούμε να δημιουργήσουμε ενέργεια, τροφή και νερό με την επιστήμη και την τεχνολογία. Ο αυτοματισμός και η ρομποτική αντικαθιστούν τους σκλάβους του παλιού κόσμου. Για πρώτη φορά στην ιστορία, μπορούμε να κερδίσουμε χωρίς να χάνουν άλλοι. Με άλλα λόγια, ο πατέρας μου πίστευε ότι τα έθνη μπορούν να γίνουν μεγάλα όχι σε βάρος των άλλων. Πίστευε ότι αφήνουμε έναν κόσμο πολέμων και μπαίνουμε σε έναν κόσμο παγκόσμιων απειλών.
Επομένως, όλο και περισσότερες ευθύνες παραδίδονται στους ώμους των επιχειρηματιών και των CEO μεγάλων εταιρειών. Πίστευε ότι πρέπει να σκεφτούμε πέρα από τα σύνορα για να ξεπεράσουμε από κοινού τις προκλήσεις του αύριο.
Ο πατέρας μου έγραψε 15 βιβλία και όλα ήταν υπέροχες ιδέες και σπουδαίοι στόχοι που υπηρέτησε για να κάνει τον κόσμο καλύτερο. Η ειρήνη ήταν το τελευταίο πράγμα στο οποίο είχε αποφασίσει να δώσει τη ζωή του και να πετύχει, όχι μόνο την ειρήνη μεταξύ μας και των Παλαιστινίων και όχι μόνο στην περιοχή, αλλά και σε ολόκληρο τον κόσμο. Πιστεύω ότι το No Room For Small Dreams είναι η τελευταία φωνή που ήθελε να ακούγεται αφού φυσικά δεν θα ήταν πλέον σε θέση να εκφράσει το όραμά του στη νέα γενιά και στους ηγέτες παγκοσμίως.
Νομίζω ότι αυτό το βιβλίο είναι πολύ διαφορετικό από τα προηγούμενα βιβλία γιατί προσπαθεί να αφηγηθεί την ιστορία της ζωής του με την πρόθεση ότι θα στοχαστεί στο μέλλον. Να είστε αισιόδοξοι, να τολμήσετε να ονειρευτείτε, να σκεφτείτε με θετικό τρόπο και να βεβαιωθείτε ότι αυτό που φαίνεται αδύνατο θα γίνει δυνατό. Γι’ αυτό νομίζω ότι αυτό το βιβλίο είναι πολύ διαφορετικό από οτιδήποτε έγραψε στο παρελθόν.
Ο επίλογος είναι πολύ συγκινητικός. Όταν διάβασα τον επίλογο, δεν μπορούσα να σταματήσω να κλαίω γιατί κατάλαβα ότι ήξερε ότι πλησιάζει η ώρα του και οι μέρες του είναι μετρημένες. Αλλά και ποιητικά, νομίζω ότι ο επίλογος μιλάει για τη ζωή του στον λαό του, στο έθνος του. Λέει, «Μου έδωσαν περίπου 2,5 δισεκατομμύρια δευτερόλεπτα, και δεν έχασα κανένα από αυτά», με το τελικό συμπέρασμα ότι αν για κάτι είχε μετανιώσει στη ζωή του, είναι μόνο ότι έπρεπε να έχει ονειρευτεί περισσότερα και να έχει ονειρευτεί μεγαλύτερα. Μιλήσαμε μόλις τελείωσε τη σκέψη του βιβλίου. Όταν είπε αυτά τα λόγια, αποφάσισε επί τόπου να βάλει τον τίτλο του βιβλίου No Room for Small Dreams.
Το βιβλίο δεν είναι για τη ζωή του πατέρα μου. Το βιβλίο δεν είναι για τα επιτεύγματά του. Το βιβλίο είναι για τα όνειρα και τους μεγαλύτερους λόγους που πρέπει να υπηρετήσετε και τις δύσκολες επιλογές που πρέπει να κάνετε. Όταν διαβάζετε το βιβλίο, θα πρέπει να αναζητήσετε όλα τα εργαλεία που χρησιμοποίησε για να επιτύχει αυτά τα μεγάλα επιτεύγματα και να εκπληρώσει αυτά τα όνειρα. Διαβάστε το βιβλίο με τα μάτια σας στραμμένα στο μέλλον. Ναι, μπορούμε να ονειρευόμαστε. Πρέπει να ονειρευόμαστε. Ας μην εγκαταλείψουμε ποτέ την ελπίδα. Αυτό που φαίνεται να είναι δυνατό είναι δυνατό μόνο αν τολμήσουμε και αν διασχίσουμε μόνο μια έρημο για να φτάσουμε σε αυτό το σημείο.
Ο ζωγράφος ρωτήθηκε κάποτε: «Ποιος είναι ο καλύτερος πίνακας που έχετε σχεδιάσει ποτέ;» Εκείνος απάντησε: «Αυτός που θα ζωγραφίσω αύριο». Αυτή ήταν και η φιλοσοφία του πατέρα μου. Δεν κοίταξε ποτέ πίσω. Πάντα πίστευε ότι αυτό που θα πετύχει αύριο θα βασίζεται στα όνειρα που έχουμε σήμερα και θα είναι μεγαλύτερο και πιο φωτεινό και πιο αισιόδοξο και πιο σημαντικό. Αυτή ήταν η απάντηση που έδωσε ο πατέρας μου όταν τον ρώτησαν: «Ποιο θεωρείτε το μεγαλύτερο επίτευγμα σας».
Το βιβλίο είναι για τα όνειρα και τους μεγαλύτερους λόγους που πρέπει να υπηρετήσετε και τις δύσκολες επιλογές που πρέπει να κάνετε.
Όσον αφορά την ηλικία, ο πατέρας μου ρωτήθηκε, «κ. Peres, είναι δύσκολο να δουλεύεις στην ηλικία σου; Γιατί συνεχίζεις να δουλεύεις;» Έλεγε: «Δεν είμαι γέρος. Είμαι νέος.” Και βρήκε έναν νέο ορισμό για την ηλικία. Λέει ότι η ηλικία είναι αποτέλεσμα του πόσα όνειρα έχετε στο κεφάλι σας και αυτό που πραγματικά πρέπει να κάνετε είναι να το συγκρίνετε με αυτό που έχετε κάνει στη ζωή. Αν έχεις περισσότερα όνειρα, τότε είσαι ακόμα νέος. Και ο πατέρας μου ήταν για πάντα νέος.
Ο πατέρας μου χρησιμοποίησε τα εργαλεία της καινοτομίας σε όλη του τη ζωή. Το Ισραήλ ιδρύθηκε με βάση την επιστήμη, την τεχνολογία και την καινοτομία. Χρειάστηκε να εποικίσουμε το έθνος σε μια γη που αρνείται, σε μια ξηρά. Έπρεπε να καινοτομήσεις στη γεωργία και στις τεχνολογίες νερού για να εποικίσεις τη γη και να την κατοικήσεις.
Η δεύτερη φάση του Ισραήλ αφορά τη πραγματικά την αμυντική βιομηχανία όταν βρεθήκαμε με περισσότερους εχθρικούς στρατούς γύρω μας. Ο πατέρας μου χρησιμοποίησε την καινοτομία και την επιστήμη για να κάνει το Ισραήλ μια υπερδύναμη στρατιωτικά, από τη Dimona, τις πυρηνικές εγκαταστάσεις, μέχρι τις ισραηλινές αεροδιαστημικές βιομηχανίες και τα Rafael, που επικεντρωνόταν στους πυραύλους. Το τρίτο στάδιο στο ταξίδι καινοτομίας του Ισραήλ είναι η οικοδόμηση της οικονομίας μας με βάση την επιστήμη και την τεχνολογία.
Ο πατέρας μου πίστευε ότι το τέταρτο στάδιο, αφού γίναμε ισχυροί στρατιωτικά και οικονομικά, είναι να επιτύχουμε μακροχρόνια ειρήνη. Πίστευε ότι η ειρήνη θα επιτευχθεί και με την καινοτομία.
Ένας από τους τομείς για τους οποίους μιλάει στο βιβλίο αφορά τη περίοδο όταν έγινε πρωθυπουργός για πρώτη φορά το 1984. Το Ισραήλ τότε είχε μια οικονομία που ήταν βασικά μια σοσιαλιστική οικονομία. Την εποχή που έγινε πρωθυπουργός, ο πληθωρισμός ήταν περίπου 400% το χρόνο. Κατάλαβε ότι έπρεπε να σταθεροποιήσει την κατάσταση και να μηδενίσει τον πληθωρισμό. Και κατάλαβε ότι τα θεμέλια της οικονομίας μας πρέπει να βασίζονται στην επιστήμη, την τεχνολογία, τις παγκόσμιες αγορές και τις εξαγωγές. Λοιπόν, έκανε δύο πράγματα. Άρχισε να προσκαλεί παγκόσμιες επιχειρήσεις να έρθουν να δημιουργήσουν ένα κατάστημα στο Ισραήλ, να απασχολήσουν Ισραηλινούς μηχανικούς και να αρχίσουν να καινοτομούν στο Ισραήλ. Ταυτόχρονα, άρχισε να παρέχει κίνητρα μέσω κανονιστικών και φορολογικών καθεστώτων για την υποστήριξη της επιχειρηματικότητας στο Ισραήλ.
Σήμερα, το Ισραήλ έχει 350 παγκόσμιες επιχειρήσεις και 6.000 startup εταιρείες που κατασκευάζουν εξαιρετικές τεχνολογίες για να κάνουν τον κόσμο καλύτερο. Νομίζω ότι θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ο ιδρυτής του Startup Nation. Στην πραγματικότητα, το βιβλίο Startup Nation ξεκινά με την ιστορία του πατέρα μου. Ήταν ο πρωταγωνιστής στο βιβλίο που περιγράφεται ως ο ιδρυτής του Startup Nation. Από τη μια πλευρά, το Ισραήλ είναι μια startup. Από την άλλη, το Ισραήλ είναι μια χώρα χιλιάδων startups. Νομίζω ότι ο ρόλος του είναι πολύ καλά αναγνωρισμένος στο ισραηλινό τεχνολογικό οικοσύστημα.
Όσο για τον εαυτό μου, συνδέθηκα με τη ζωή και το όραμα του πατέρα μου μέσω του πάθους μου για την τεχνολογία, την επιστήμη και την καινοτομία, και μέσω της ιδέας ότι πρέπει να οικοδομήσουμε τη χώρα μας ισχυρή, πρωτοστατώντας στην επιστήμη και την τεχνολογία, είτε πρόκειται για στρατιωτικούς σκοπούς, είτε πρόκειται για οικονομικούς σκοπούς είτε για την ικανότητά μας να επιτύχουμε ειρήνη. Αποφάσισα να επικεντρώσω τη ζωή μου στην επιχειρηματικότητα και την καινοτομία.
Στο Peres Center for Peace and Innovation, τα τελευταία τρία χρόνια της ζωής του συνδυάσαμε την έννοια της ειρήνης και την έννοια της καινοτομίας ως μία. Πιστεύουμε ότι όχι μόνο το μέλλον ανήκει στους καινοτόμους, αλλά η ειρήνη θα επιτευχθεί μέσω της καινοτομίας.
Πιστεύω ότι το μέλλον της Μέσης Ανατολής θα είναι βασικά μια περιοχή startup, γιατί πιστεύω ότι αυτό που έχουμε στη Μέση Ανατολή είναι 400 εκατομμύρια Άραβες σε 22 χώρες που μιλούν την ίδια γλώσσα. Μπορούν να κάνουν ακριβώς ό,τι έχει κάνει η Κίνα με τη βαθιά αγορά του Διαδικτύου, την κινεζική αγορά Διαδικτύου που μιλάει, η οποία είναι διαφορετική από τις αγορές των ΗΠΑ. Πιστεύω ότι μπορούμε να αναπτύξουμε μια αραβική αγορά Διαδικτύου που θα οδηγήσει το ΑΕΠ, θα οδηγήσει στην πληροφόρηση και θα δώσει στη νέα γενιά στη Μέση Ανατολή την ευκαιρία να διαμορφώσει το δικό της μέλλον.
Η Μέση Ανατολή είναι η πιο αργά αναπτυσσόμενη περιοχή στον κόσμο και μια από τις νεότερες. Ο μέσος όρος ηλικίας είναι 25 ετών και το 60% των ανθρώπων είναι κάτω των 30 ετών. Η αραβική γλώσσα είναι η ταχύτερα αναπτυσσόμενη γλώσσα σήμερα στο διαδίκτυο. Ο πατέρας μου πίστευε ότι εάν οι παγκόσμιες επιχειρήσεις αρχίσουν να επενδύουν στην περιοχή και έρθουν να δημιουργήσουν ένα κατάστημα στην περιοχή όπως έκαναν στο Ισραήλ, και εάν θα υπάρξει κίνητρο για τη νέα γενιά να δημιουργήσει εταιρείες, τότε δεν είναι ένα όνειρο. Η Μέση Ανατολή μπορεί να γίνει μια από τις πιο ακμάζουσες περιοχές όσον αφορά την τεχνολογία και την καινοτομία.
Μέρος των δραστηριοτήτων μας είναι να επενδύουμε και να ενθαρρύνουμε την αραβική επιχειρηματικότητα και επίσης να επενδύουμε σε εταιρείες που εστιάζουν στην περιοχή όσον αφορά τις αγορές. Φυσικά, ό,τι μπορεί να γίνει με λογισμικό και ψηφιακό τρόπο μπορεί να διασχίσει τα σύνορα ευκολότερα από τα αγαθά και άλλες υπηρεσίες, επομένως εστιάζουμε σε αυτό. Εστιάζουμε στην ψηφιακή εποχή, το ψηφιακό κύμα και την αναστάτωση (disruption) που βλέπουμε σε διάφορους τομείς.
Ένας από τους τομείς είναι οι χρηματοοικονομικές τεχνολογίες. Ωστόσο, η Μέση Ανατολή υστερεί όσον αφορά τις υποδομές για χρηματοδότηση. Νομίζω ότι μέχρι στιγμής έχουμε κάνει πολύ περισσότερα από όσα είναι γνωστό και είναι ορατό στον κόσμο. Αλλά είμαστε ακόμα πολύ μακριά από εκεί που θέλουμε να είμαστε. Αλλά όπως μας είπε ο πατέρας μου, πρέπει να είσαι ανθεκτικός και πρέπει να διασχίσεις μια έρημο, αρκεί να ξέρεις την κατεύθυνση προς την οποία πηγαίνεις και αρκεί να μην σταματάς. Γιατί το να μείνω ακίνητος, όπως έγραψε ο πατέρας μου στο βιβλίο, δεν είναι επιλογή.
Ο πατέρας μου ήταν ο μεγαλύτερος αισιόδοξος στον κόσμο. Έπρεπε να είναι. Κάποτε τον ρώτησαν, «κ. Peres, πώς γίνεται να είσαι τόσο αισιόδοξος σε αυτόν τον κόσμο;» Είπε, «Ξέρεις, προσπάθησα να είμαι απαισιόδοξος, δεν πέτυχε». Από τη φύση του ήταν αισιόδοξος. Αυτά τα υπέροχα εργαλεία που κατασκεύασε για να ταξιδέψει στο μέλλον είναι κάτι που έχει προσφέρει στους αναγνώστες του βιβλίου. Ο τρόπος για να ξεπεράσει όλες τις αναποδιές και τις προκλήσεις ήταν να υπηρετήσει έναν μεγάλο σκοπό. Βρείτε έναν μεγάλο σκοπό για να υπηρετήσετε και δώστε τη ζωή σας σε αυτόν. Όλα όσα έκανε ήταν επειδή υπηρέτησε κάτι που ήταν μεγαλύτερο από αυτόν και από όλους μας. Όταν το κάνετε αυτό, τότε μπορείτε να αφιερώσετε τη ζωή σας σε αυτό.
Όπως έλεγε ο πατέρας μου, «Δεν υπάρχουν απελπιστικές καταστάσεις. Υπάρχουν μόνο απελπισμένοι άνθρωποι». Δεν θα ήταν ποτέ απελπισμένος, δεν θα ήταν ποτέ κυνικός, δεν θα ήταν ποτέ σκεπτικιστής γιατί πιστεύει ότι οι απαισιόδοξοι δεν βρήκαν ποτέ ένα αστέρι στον ουρανό. Έψαχνε συνέχεια αστέρια στον ουρανό.
O πατέρας γράφει στο βιβλίο για μια συζήτηση για το μέλλον του Ισραήλ που κέρδισε ο Ben-Gurion. Έγραψε ότι είναι πολύ σημαντικό για τους ηγέτες να ακούν. Έλεγε, «Η ακρόαση δεν είναι απλώς ένα βασικό στοιχείο καλής ηγεσίας, είναι το κλειδί, το μέσο για να ξεκλειδώσετε τις πόρτες που έχουν κλείσει δυνατά».
Κάποτε ο Ben Gurion ρωτήθηκε γιατί ο νεαρός τότε Simon Peres μπορεί να μπει στο γραφείο σας όποτε θέλει και άλλοι όχι. Είπε, αυτό οφείλεται σε τρία πράγματα. Πρώτον, ξέρω ότι όταν έρθει σε μένα, δεν θα ζητήσει ποτέ τίποτα για τον εαυτό του. Δεύτερον, ξέρω ότι ποτέ δεν θα πει ψέματα και ποτέ δεν θα πει κακία για κανέναν άλλον. Και το τρίτο είναι, όποτε έρχεται σε μένα έχει μια μεγάλη ιδέα, ένα μεγάλο όραμα που θα κάνει τη χώρα μας καλύτερη.
Ο πατέρας μου πίστευε ότι οι ηγέτες δεν πρέπει να ασκούν εξουσία, πρέπει να γίνονται υπηρέτες. Θα πρέπει να υπηρετούν τον λαό τους και όχι να προσπαθούν να επιβληθούν στον λαό. Πιστεύω ότι η ηγεσία του ήταν πολύ μοναδική και εκτιμήθηκε πολύ από τους παγκόσμιους ηγέτες. Έτσι, οι πόρτες τους ήταν πάντα ανοιχτές γι’ αυτόν γιατί ήξεραν ότι όταν τους επισκέπτονταν θα τους πρόσφερε μια υπέροχη ιδέα για να υπηρετήσουν τη χώρα τους με καλύτερο τρόπο.
Σε αυτό, το τελευταίο του έργο, που ολοκληρώθηκε λίγες μόνο εβδομάδες πριν από το θάνατό του, ο Peres προσφέρει μια πολυαναμενόμενη εξέταση των κρίσιμων σημείων καμπής στην ισραηλινή ιστορία μέσα από το πρίσμα του να υπήρξε κάποιος λήπτης αποφάσεων και αυτόπτης μάρτυρας.
Λέγοντας με την ειλικρίνεια κάποιου που γνωρίζει ότι αυτή θα ήταν πιθανότατα η τελική του δήλωση, το No Room for Small Dreams εκτείνεται σε δεκαετίες και γεγονότα, αλλά όσο και για το τι συνέβη, είναι και για το γιατί συνέβη. Εξετάζοντας κομβικές στιγμές στην άνοδο του Ισραήλ, ο Peres διερευνά τι κάνει έναν σπουδαίο ηγέτη, πώς να κάνει δύσκολες επιλογές σε ένα κλίμα αβεβαιότητας και αγωνίας, τις προκλήσεις της εξισορρόπησης των αρχών με τις πολιτικές και την απελευθερωτική φύση της φαντασίας και της απρόβλεπτης καινοτομίας.
Με αυτόν τον τρόπο, όχι μόνο χαράζει μια καλύτερη πορεία προς τα εμπρός για την αγαπημένη του χώρα, αλλά παρέχει βαθιά και καθολική σοφία για τις νεότερες γενιές που επιδιώκουν να ηγηθούν — είτε στην πολιτική, είτε στις επιχειρήσεις, είτε στην ευρύτερη υπηρεσία για να γίνει ο πλανήτης μας πιο ασφαλής, πιο ειρηνικός και πιο ανθρώπινος.
Καθώς διασχίζαμε τους ορόφους του κτιρίου με ξεναγό την Zohar συνειδητοποιούσαμε ότι αυτό το βιβλίο αλλά και η ζωή του Simon Peres αποτελούν ένα οδηγό για την σημερινή ιστορική συγκυρία που βιώνει η ανθρωπότητα και ενώ στο Ισραήλ βρίσκεται σε εξέλιξη μία ακόμη κυβερνητική κρίση.
Για μας εδώ στο Κουρδιστό Πορτοκάλι όλη αυτή η (ιστορική) περίοδος υπήρξε μία πρόκληση για περισσότερη και διαρκή γνώση. Μία περιπέτεια αναζήτησης που συνεχίζεται.