Η Liat τσεκάρει ένα μεγάλο ράφι με τζιν σορτς σε ένα από τα μεγαλύτερα vintage καταστήματα του Τελ Αβίβ, κρατώντας ήδη ένα μαύρο κορσέ με χάντρες που σκοπεύει να αγοράσει. Λέει ότι είναι τακτική αγοράστρια vintage (από δεύτερο χέρι και «εποχής») ρούχων.
Από την Danielle Nagler/Times Of Israel
«Το ζήτημα της βιωσιμότητας είναι κάτι που με ενοχλεί. Αλλά επίσης μπορώ να βρω καλές μάρκες τζιν σε ένα vintage κατάστημα για περίπου το ένα τρίτο της τιμής που μπορώ να τα αγοράσω καινούργια. Και ξέρω ότι πολλοί άνθρωποι που γνωρίζω ψωνίζουν από τα ίδια καταστήματα και αγοράζουν τα ίδια πράγματα. Δεν θέλω να πάω κάπου και να βρω ότι φοράω το ίδιο ρούχο με κάποιον άλλο. Αν αγοράσω vintage, αυτό δεν θα συμβεί».
Ένα μεγάλο και αυξανόμενο ποσοστό του νεότερου μέρους του πληθυσμού του Ισραήλ αισθάνεται προφανώς το ίδιο. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο στους εμπορικούς δρόμους σε όλη τη χώρα, και ειδικότερα στο Τελ Αβίβ, που είναι δημοφιλής ως προς τη μόδα, τα καταστήματα vintage ρούχων ανοίγουν και ευδοκιμούν, παράλληλα με τις κανονικές μπουτίκ.
Η μεταπώληση είναι αναπόσπαστο κομμάτι του μέλλοντος του λιανικού εμπορίου. Πρόκειται να ξεπεράσει τις πωλήσεις της λεγόμενης «γρήγορης μόδας» μέσα σε 10 χρόνια, σύμφωνα με ειδικούς του χώρου. Τα τελευταία τρία χρόνια, οι πωλήσεις ειδών ένδυσης από δεύτερο χέρι έχουν αυξηθεί 21 φορές ταχύτερα από τα κύρια ρούχα λιανικής. Η παγκόσμια αγορά μεταχειρισμένων ειδών μόδας λέγεται ότι αξίζει 130 δισεκατομμύρια δολάρια. Προβλέπεται ότι θα φτάσει τα 218 δισεκατομμύρια δολάρια έως το 2026.
Ένα vintage κατάστημα επιμελείται τη συλλογή ρούχων του με προσοχή. Τα ρούχα είναι επισήμως «vintage» όταν είναι άνω των 20 ετών. Οι ετικέτες και η ποιότητα είναι σημαντικές. Οι έμποροι λιανικής προμηθεύονται τα προϊόντα τους από όλο τον κόσμο. Μπορεί να ταξιδέψουν για να τα βρουν ή να τα αγοράσουν από τις λαϊκές αγορές κοντά τους.
Αυτήν τη στιγμή η πλειοψηφία των vintage ενδυμάτων είναι από τη δεκαετία του εβδομήντα, του ογδόντα και του ενενήντα. Όταν είναι πάνω από 100 ετών, τα ρούχα γίνονται αντίκες, κάτι που είναι μια εντελώς διαφορετική αγορά. Οι τιμές για vintage ρούχα είναι πολύ χαμηλότερες από ένα νέο ρούχο, και υπάρχουν ακραίες ευκαιρίες εκεί έξω. Ωστόσο, τα καταστήματα vintage ενδυμάτων δεν είναι φιλανθρωπικές επιχειρήσεις. Είναι σαν τα κανονικά καταστήματα λιανικής και μπορούν να είναι εξίσου κερδοφόρα. Σε παγκόσμιο επίπεδο, η αγορά για vintage ρούχα αναμένεται να αυξηθεί από 119 δισεκατομμύρια δολάρια φέτος σε 218 δισεκατομμύρια δολάρια το 2026. Η προσαύξηση σε μεμονωμένα είδη μπορεί εύκολα να είναι 80 έως 90%.
(Είναι σημαντικό να γίνει διάκριση μεταξύ των καταστημάτων με φτηνά είδη και των vintage μαγαζιών. Τα πρώτα διευθύνονται συχνά από φιλανθρωπικά ιδρύματα και λαμβάνουν δωρεές ρούχων από το κοινό, τα οποία στη συνέχεια τοποθετούν τα προϊόντα σε ράφια και τα πωλούν με μειωμένες τιμές. Η Διεθνής Σιωνιστική Οργάνωση Γυναικών (WIZO) έχει καταστήματα όπως αυτό σε ολόκληρο το Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένου ενός στο Τελ Αβίβ, στην οδό King George 35, δωρίζοντας τα κέρδη προκειμένου να βοηθηθούν γυναίκες και παιδιά που κινδυνεύουν).
«Vintage» για κάποιο λόγο
Η Maayan Yedidya θεωρείται μία από τις ηγέτιδες του κινήματος vintage στο Ισραήλ. Διαχειρίζεται την επιχείρησή της από το Rosh Pina τόσο ως φυσικό κατάστημα όσο και ως διαδικτυακό στούντιο με βάση το Instagram. Τα τελευταία επτά χρόνια έχει δημιουργήσει μια μεγάλη και πιστή πελατεία.
Ερωτηθείσα πώς αποφασίζει για το με ποια προϊόντα θα εφοδιάσει την επιχείρηση της, η Yedidya λέει: «Επιλέγω τα ρούχα σύμφωνα με διάφορες παραμέτρους —ποιότητα, στυλ, χρόνια, είδη υφασμάτων. Βλέπω το vintage ως τη διατήρηση της ιστορίας της μόδας και ως μια προσωπική ταυτότητα του αγοραστή. Μπορείτε πάντα να αγοράσετε προϊόντα fast fashion σε φθηνές τιμές με ένα κλικ, αλλά σε αυτόν τον κόσμο της ένδυσης όλοι φοράνε το ίδιο πράγμα.
Ως γυναίκα που προέρχεται από τον κόσμο του styling και του δημιουργικού image, είναι σημαντικό για μένα να ασχολούμαι με τη μόδα με βάση την αξία και την ποιότητα», δηλώνει. «Ένα ρούχο που έχει επιβιώσει 30 ή περισσότερα χρόνια πληροί τον ορισμό του vintage για κάποιο λόγο. Έχει διατηρηθεί καλά λόγω της ποιότητας του υφάσματος, του ραψίματος και του ατόμου που το πρόσεξε».
Ωστόσο, δεν κατάφεραν να επιβιώσουν όλα τα vintage καταστήματα, με φυσική παρουσία, από τα lockdown λόγω της COVID, και ορισμένοι βετεράνοι της vintage σκηνής του Τελ Αβίβ φαίνεται να έχουν κλείσει οριστικά τις πόρτες τους. Αλλά υπάρχουν τουλάχιστον μια ντουζίνα vintage καταστήματα διάσπαρτα στην πόλη και νέα ανοίγουν αλλού, τη Haifa, την Ιερουσαλήμ, την Pardes Hana, την Even Yehuda, την Herzliya, την Or Yehuda και την Beit Shemesh για παράδειγμα.
Για όσους δεν έχουν ένα vintage κατάστημα σε κοντινή απόσταση, υπάρχουν αρκετές vintage ομάδες στο Facebook και το Instagram. Προσφέρουν εκατοντάδες είδη προς πώληση κάθε μέρα, σε χιλιάδες μέλη. Τις τελευταίες εβδομάδες, μεταξύ πολλών άλλων πραγμάτων, είχαν μια τσάντα Gucci για 100 NIS (29$), ένα ζευγάρι διάφανες σαγιονάρες μάρκας Christian Dior για 50 NIS (15$) και ένα πουκάμισο Kibbutz, πιο ακριβό στα 480 NIS ($140).
Οι παγκόσμιες διαδικτυακές αγορές όπως το Depop, το Vinted (το οποίο δεν πραγματοποιεί παραδόσεις στο Ισραήλ αυτή τη στιγμή) και το eBay, που προσφέρουν vintage ρούχα, έχουν αναπτυχθεί εντυπωσιακά. Το Depop διαθέτει πλέον 26 εκατομμύρια χρήστες σε 150 χώρες, το 90% από αυτούς κάτω των 26 ετών, με 32 εκατομμύρια αντικείμενα προς πώληση και έως και 140.000 νέες καταχωρίσεις κάθε μέρα. Δεν αποτελούν πλέον έναν περιθωριακό λιανοπωλητή.
Or Ben Ami Adar
Εθιστική περιήγηση
Ενώ πολλοί επιλέγουν να κάνουν αγορές μέσω Διαδικτύου, δεν υπάρχει τίποτα σαν την εμπειρία του να μπεις στο σπήλαιο του Aladdin, όπως είναι περίπου ένα vintage κατάστημα και να φύγεις με κάτι πραγματικά μοναδικό και αγαπημένο.
Η διαδικασία της αγοράς vintage ρούχων, που αφορά κάθε αντικείμενο διαφορετικό και διαθέσιμο σε ένα μόνο μέγεθος, μπορεί να γίνει και εθιστική. Περίπου το 65% όσων αγόρασαν το πρώτο τους ανάλογο προϊόν πριν από ένα χρόνο θέλουν να εγκαταλείψουν τη γρήγορη μόδα και η ποικιλόμορφη προσφορά vintage δυνατοτήτων του Ισραήλ το καθιστά αυτό μια απλή ανταλλαγή. Σε έρευνα που εξετάζει τη συμπεριφορά της Generation Z και των millennials (αυτών που γεννήθηκαν μεταξύ 1983 και 2003) παγκοσμίως, το 45% λέει ότι αρνείται να αγοράσει από μη βιώσιμες μάρκες και λιανοπωλητές και πάνω από το 40% έχει ψωνίσει μεταχειρισμένα ρούχα, παπούτσια ή αξεσουάρ κατά τη δικάρκεια του τελευταίου έτους.
Οι παράγοντες επιρροής των μέσων κοινωνικής δικτύωσης εισπνέουν επίσης ενέργεια και ενθουσιασμό από τον αναπτυσσόμενο vintage τομέα του Ισραήλ. Η Maya Oshri Cohen (η οποία περιγράφει τον εαυτό της ως δημοσιογράφο μόδας και vintage blogger) έχει πάνω από 43.000 ακόλουθους στο Instagram και έχει επίσης μια δημοφιλή σελίδα TikTok στην οποία ποζάρουν με vintage ρούχα από όλο το Ισραήλ.
Το Better.be.second διευθύνεται από την Or Ben Ami Adar, η οποία ψωνίζει αποκλειστικά σε vintage καταστήματα, ποζάροντας με τα ρούχα της σε περισσότερους από 9.000 followers, ενώ η Emily Gal προσφέρει vintage looks και vegan συνταγές ποστάροντας συνήθως βίντεο.
Emily Gal
Αντί για ράφια του ίδιου ρούχου σε διαφορετικά χρώματα και μεγέθη, τα vintage καταστήματα του Τελ Αβίβ ενθαρρύνουν τους καταναλωτές να διαλέξουν ένα χρώμα και να το εξερευνήσουν ή να εντοπίσουν ένα αντικείμενο που χρειάζονται και να περιηγηθούν για να βρουν τη σωστή επιλογή. Κάθε κατάστημα είναι διαφορετικό και έχει ενεργή παρουσία στο διαδίκτυο, και ως εκ τούτου μοιράζονται διάφορες τάσεις τις οποίες διαφημίζουν μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και όχι χρησιμοποιώντας πιο παραδοσιακές πλατφόρμες.
Στο Buy Kilo, στην οδό Herzl του Τελ Αβίβ, τα ρούχα έχουν χρωματική κωδικοποίηση (με βάση την αξία), κάθε χρώμα έχει μια τιμή ανά κιλό και οι πελάτες πληρώνουν ανάλογα με το βάρος. Υπάρχουν μάλιστα διαθέσεις και οι κλίμακες ελέγχου των τιμών πριν την αγορά.
Buy Kilo
Το Flashback είναι το μεγαλύτερο vintage κατάστημα του Τελ Αβίβ και έχει επεκταθεί σε ένα δεύτερο κατάστημα λίγες πόρτες πιο κάτω, στην King George Street. Πέρα από την πολύχρωμη είσοδό του, προσφέρει mainstream vintage επιλογές ρούχων από τη δεκαετία του ’50 έως τη δεκαετία του ’90 και μερικά ανακυκλωμένα παλιά κομμάτια (όπου τα παλιά ρούχα μετατρέπονται σε αυτά που είναι μοντέρνα σήμερα ανακατασκευάζοντάς τα) για όσους αναζητούν τις τελευταίες τάσεις.
Ωστόσο, αυτό που δείχνει πραγματικά το εύρος που μπορεί να καλύψει το vintage είναι το Aderet/Argaman. Το Aderet βρίσκεται δίπλα στο στο Bograshov, πουλά καθημερινά vintage ρούχα, με τιμές από περίπου 30 NIS έως 80 NIS. Δίπλα στο Argaman εκτίθενται οι ετικέτες σχεδιαστών. Μπορείτε να βρείτε μια μεταξωτή φούστα ζωγραφισμένη στο χέρι για 450 NIS (131 $) ή ένα βραδινό φόρεμα Marchesa για 350 NIS (102 $).
Παρόλο που τα ράφια ρούχων σε πολλά καταστήματα vintage είναι γεμάτα, συχνά στριμωγμένα, στην πίσω γωνία θα δείτε συχνά σακούλες με καινούργια στοκ, που περιμένουν να αξιολογηθούν. Το μόνο σίγουρο είναι ότι αυτό που υπάρχει σε αυτές τις τσάντες θα είναι διαφορετικό από αυτό που κυκλοφορεί ήδη στο κατάστημα. Οι πελάτες vintage καταστημάτων σχεδόν πάντα αγοράζουν διάφορα είδη, γνωρίζοντας ότι δεν θα βρουν τα ίδια με λιγότερο κόστος αλλού και ότι δεν υπάρχει πιθανότητα να επιστρέψουν άλλη μέρα για να βρουν ξανά τα ίδια πράγματα.
Δεν υπάρχει ακόμη σημάδι ότι η όρεξη για τακτικά ψώνια χαλαρώνει στο Ισραήλ. Τα εμπορικά κέντρα παραμένουν γεμάτα και συνεχίζουν να επεκτείνονται. Καθώς όμως η ηλικιακή ομάδα που ανησυχεί για τη βιωσιμότητα της μόδας μεγαλώνει και έρχεται να κυριαρχήσει στην αγορά, η σκηνή των vintage ρούχων φαίνεται ότι θα συνεχίσει να αυξάνεται.
