Καθώς ο Γερμανός καγκελάριος Olaf Scholz θα παρευρίσκεται στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη την Κυριακή, το πολιτικό του μέλλον πιθανότατα θα αποφασίζεται στην πατρίδα του, στις περιφερειακές εκλογές που θα διεξάγονται 6.000 χιλιόμετρα μακριά.
Από τον Gordon Repinski/POLITICO
Μια ακόμη ήττα από την ακροδεξιά αυτό το Σαββατοκύριακο θα σημάνει σχεδόν σίγουρα το τέλος, και ο Scholz θα μπορούσε κάλλιστα να έχει τη μοίρα του προέδρου των ΗΠΑ Joe Biden –παραμερισμένος από το πανικόβλητο κόμμα του προκειμένου να ανοίξει ο δρόμος για έναν υποψήφιο που να μπορεί να αποφύγει μια εκλογική πανωλεθρία στις εθνικές εκλογές του επόμενου έτους.
Το κεντροαριστερό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD) του Olaf Scholz ακολουθεί οριακά την ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) στις δημοσκοπήσεις ενόψει των εκλογών της Κυριακής στο Βρανδεμβούργο, το ανατολικό κρατίδιο που περιβάλλει το Βερολίνο.
Εάν το SPD χάσει αυτό το παραδοσιακό προπύργιο του, θα είναι το τελευταίο καταστροφικό γεγονός σε μια λιτανεία εκλογικών αποτυχιών.
Το κόμμα βρέθηκε στην τρίτη θέση, πίσω από το AfD, στις ευρωπαϊκές εκλογές του Ιουνίου, μια καταστροφική ήττα που έγινε ακόμα χειρότερη μετά από δύο σημαντικές ανατροπές στην κάλπη στην ανατολική Γερμανία. Την 1η Σεπτεμβρίου, η ακροδεξιά σημείωσε τη μεγαλύτερη επιτυχία της από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, κερδίζοντας το κρατίδιο της Θουριγγίας και τερματίζοντας σχεδόν δεύτερη στη Σαξονία. Το SPD του Scholz υπέστη συντριβή και στις δύο ψηφοφορίες.
Ένα ακόμη χτύπημα από την άκρα δεξιά θα επιταχύνει την ανάγκη του SPD να τραβήξει το σχοινί σωτηρίας του από το γκρεμό. Τι συνεπάγεται αυτό είναι ακόμα ασαφές: Θα μπορούσε να σημαίνει πρόωρες εκλογές ή την ανέλιξη προς την κεντρική υποψηφιότητα του δημοφιλούς υπουργού Άμυνας Boris Pistorius για τις εθνικές εκλογές του 2025.
Ενώ η ψηφοφορία της Κυριακής είναι φαινομενικά για ένα νέο κοινοβούλιο κρατιδίου, του Βραδεμβούργου, ο Scholz θα νιώσει ότι ίσως τελικά και να είναι εκείνος στο ψηφοδέλτιο. Το SPD κατέχει την εξουσία στο κρατίδιο για 34 χρόνια, με τον Dietmar Woidke στο τιμόνι ως πρωθυπουργό για σχεδόν το ένα τρίτο αυτής της περιόδου.
Το κόμμα δεν θα μπορέσει να μείνει αδιάφορο από μια ήττα σε ένα τέτοιο προπύργιο και το αποτέλεσμα θα φανεί ως ένα ευρύτερο δημοψήφισμα για τον Scholz, με τη χώρα κυριευμένη από φόβους για τη μετανάστευση και τις θανατηφόρες ρωγμές στην Νο1 οικονομία της ΕΕ.
Πράγματι, όπως το βλέπουν οι περιφερειακοί συμμετέχοντες στην εκλογική διαδικασία του SPD στο Βραδεμβούργο, η θλιβερή απόδοση του κόμματος στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση υπονομεύει τις προοπτικές τους στην ψηφοφορία της Κυριακής. Οι επαρχιακοί ηγέτες του κόμματος είναι εκνευρισμένοι από τις εμφανίσεις πολιτικών του SPD σε εθνικό επίπεδο στην τηλεόραση.
«Για αρχή, θα κέρδιζαν πολλά αν ορισμένοι άνθρωποι δεν έπαιρναν πλέον μέρος σε τοκ σόου», ήταν η σκληρή κρίση της αναπληρώτριας του Woidke, Katrin Lange, η οποία περιέγραψε τις εμφανίσεις της ηγέτιδος του κόμματος Saskia Esken ως «αφόρητες».
Ο Scholz δεν έχει σχεδόν τίποτα να κερδίσει την Κυριακή. Εάν το SPD βρεθεί στην πρώτη θέση, θα χαρακτηριστεί ως επιτυχία για τον περιφερειακό πρωθυπουργό Woidke, ο οποίος έχει αγωνιστεί στις προεκλογική περίοδο χωρίς τον καγκελάριο.
Αν κερδίσει το AfD, αντίθετα, ο Scholz θα βρεθεί στο στόχαστρο.
«Δεν είναι μυστικό ότι η ομοσπονδιακή πολιτική δεν είναι απαραίτητα στο αποκορύφωμα της δημοτικότητάς της αυτή τη στιγμή», είπε η Klara Geywitz του SPD, αναπληρώτρια αρχηγός του κόμματος και υπουργός Κατασκευών, στο POLITICO του Berlin Playbook Podcast την Πέμπτη.
Τέλος παιχνιδιού για τον Scholz
Αρκετές ηγετικές προσωπικότητες του SPD είπαν στο POLITICO ότι μια ήττα στο Βρανδεμβούργο θα μπορούσε να οδηγήσει στην κατάρρευση του κυβερνητικού συνασπισμού, της εταιρικής σχέσης των αποκαλούμενων «φαναριών» του SPD, των Πρασίνων και του φιλελεύθερου FDP. Και είναι γενική διαπίστωση στο SPD ότι ο Scholz δεν μπορεί να κερδίσει τις επόμενες ομοσπονδιακές εκλογές.
Δυσοίωνα για τον Scholz, μια ελκυστική εναλλακτική είναι διαθέσιμη: Ο υπουργός Άμυνας Pistorius.
Ο Pistorius είναι ο πιο δημοφιλής πολιτικός στην κυβέρνηση συνασπισμού και είναι μακράν ο πιο δημοφιλής σοσιαλδημοκράτης. Θεωρείται δραστήριος και καλός επικοινωνιακά —με το τελευταίο να αποτελεί τη μεγαλύτερη αδυναμία του Scholz.
Δεν υπάρχει δημόσια εκδήλωση χωρίς να ρωτηθεί ο Pistorius εάν είναι έτοιμος να μπει στη μάχη. Μέχρι στιγμής αρνείται πάντα επιδέξια κάθε ενδιαφέρον να εκθρονίσει τον Scholz. Παρόλο που θεωρείται μέρος της συντηρητικής πτέρυγας του SPD, έχει επίσης την υποστήριξη των αριστερών του κόμματος, οι οποίοι κατανοούν ότι εάν ο τύπος από την Κάτω Σαξονία κατέβει στις επόμενες γενικές εκλογές, θα μπορούσε να αποδειχθεί σωτήρας ολόκληρου του κόμματος.
Ορισμένοι Σοσιαλδημοκράτες έχουν αρχίσει ήδη να μιλούν ανοιχτά: «Το SPD πρέπει να σκεφτεί τον Pistorius ως υποψήφιο για καγκελάριο», δήλωσε ο Dieter Reiter, δήμαρχος του Μονάχου.
Το σενάριο που συζητείται στο SPD έχει ως εξής: Μετά τις πολιτειακές εκλογές του Βρανδεμβούργου, οι συγκρούσεις εντός του ομοσπονδιακού συνασπισμού αναμφίβολα θα ξαναζεσταθούν. Αντί να επιδιώκει συμβιβασμό, ωστόσο, το SPD θα πρέπει αντ’ αυτού να μπει σε σύγκρουση για σημαντικά ζητήματα, όπως οι συντάξεις, και να απορρίψει περαιτέρω παραχωρήσεις στους φιλελεύθερους του FDP. Εάν υιοθετηθεί, η στρατηγική αυτή θα μπορούσε να αποτελέσει καταλύτη για την κατάρρευση του συνασπισμού τον Νοέμβριο και να προκαλέσει νέες εκλογές την άνοιξη.
Μέσα σε αυτό το σενάριο, η συζήτηση για τον υποψήφιο καγκελάριο του SPD θα έρθει στο προσκήνιο.
Με βάση το γενικότερο κλίμα και τις απόψεις, αυτό το σενάριο μοιάζει πλέον πολύ πιθανό και η πίεση στον Scholz ήδη αυξάνεται. Μετά την κακή απόδοση του SPD στις πολιτειακές εκλογές στη Σαξονία και τη Θουριγγία στις αρχές αυτού του μήνα, ο αρχηγός του κόμματος Lars Klingbeil ρωτήθηκε για τη στήριξη της καγκελαρίου. Η απάντησή του κάθε άλλο παρά ήταν ενθαρρυντική: «Όλοι πρέπει να κάνουν μεγαλύτερες προσπάθειες».
