Τel Aviv, Δευτέρα 9 Μαΐου 2022. Καθώς τα νέα από την Αθήνα αναδύουν καθημερινά ένα νέφος τοξικότητας (Πασπαρίγκου, Ανδρουλάκης, επιδόματα, Παλαιοσπύρου, κλπ) παρατηρούμε με περιέργεια αυτή τη ξύλινη κατασκευή που από μακριά μοιάζει με καντίνα στο Old Port του Tel Aviv. Καθώς πλησιάζουμε διαπιστώνουμε ότι πρόκειται για μια υπαίθρια βιβλιοθήκη. Καθώς έχουμε αντικρύσει πολλές όμοιες στη πόλη ρωτάμε ένα νεαρό που περιεργάζεται τα βιβλία για τι ακριβώς πρόκειται.
Κείμενο-Εικόνες> Βασίλης Μπόνιος
-Κοιτάξτε είναι αυτό που βλέπετε. Βιβλιοθήκες όπου μπορεί κανείς να επιλέξει οποιοδήποτε βιβλίο, να το πάρει και να το διαβάσει με τη προυπόθεση ότι ταυτόχρονα θα έχει αφήσει και ο ίδιος ένα η περισσότερα βιβλία…
Η όλη διαδικασία μοιάζει να έχει επηρεαστεί από τη λειτουργία των kibbutz και σκεφτόμαστε εάν θα μπορούσε μια παρόμοια βιβλιοθήκη δρόμου να αντέξει άκαυτη στην Αθήνα περισσότερο από 10′. Κι εάν οι υπαίθριες βιβλιοθήκες είναι ένα από τα χαρακτηριστικά των δρόμων του Tel Aviv θα σας μιλήσουμε για τις διάσπαρτες καρέκλες στις πλατείες του όπως η Dizengoff και σε δρόμους όπως η Ben Tsiyon και η Rothschild.
Εδώ θα βρείτε διάσπαρτες καρέκλες και πολυθρόνες. Εννούμε ότι θα τις βρείτε και την επόμενη μέρα και την επόμενη νύχτα στις θέσεις τους. Κανείς δεν διανοείται να τις κάψει, να τις πάρει σπίτι του, να γράψει πάνω τους Νώντα σ΄αγαπώ. Ναι, είναι καρέκλες αφημένες στις πλατείες και στους δρόμους για να ξεκουράζονται οι πολίτες και εκείνοι με τη σειρά τους τις σέβονται και δεν τις βανδαλίζουν.
Το Tel Aviv είναι επίσης ο επίγειος παράδεισος των σκύλων. Οποιο νέο ζευγάρι έχει τρία παιδιά δεν μπορεί παρά να έχει και δύο χαριτωμένα και ευτυχισμένα τετράποδα. Οι σκύλοι στο Tel Aviv είναι ευτυχισμένοι. Έχουν δικά τους πάρκα. Πολλά. Και δικές τους παραλίες. Πολλές. Για να συνευρίσκονται και να παίζουν μεταξύ τους.
Το Tel Aviv είναι μια πόλη φιλική προς τους ανθρώπους και τους σκύλους. Οι άνθρωποι και οι σκύλοι αλλά και τα υπόλοιπα ζωντανά της φύσης ανταποδίδουν την αγάπη και το σεβασμό στη πόλη τους.
Ακόμη όμως πιο έντονη και από τη παρουσία των παιδιών και των σκύλων είναι η παρουσία των ηλεκτρονικών σκούτερ-e-scooters και των ποδηλάτων.
Ο δήμαρχος της πόλης φιλοδοξεί με τη βοήθεια της υψηλής τεχνολογίας να καταργήσει τα αυτοκίνητα-κομμάτι δύσκολο-, αλλά προσπαθεί.
Πάμε να δούμε πως.
Τα πεζοδρόμια έχουν σήμανση με θέσεις στάθμευσης για e-scooters και υπάρχουν άφθονες σχάρες ποδηλάτων. Τα δίτροχα που λειτουργούν με μπαταρίες συναγωνίζονται για χώρο κατά μήκος του πεζόδρομου των διάσημων παραλιών του Τel Aviv με τη μοναδική beach culture και φιλτράρουν την κυκλοφορία στους συχνά συμφορημένους δρόμους της πόλης.
Η παρουσία των e-scooters που έχει γίνει γνωστή ως micromobility-μικροκινητικότητα οδήγησε τον δήμαρχο της πόλης στην απόφαση να υπερδιπλασιάσει τους ποδηλατόδρομους του για να καλύψει 350 χιλιόμετρα έως το 2025 στο Tel Aviv των 52 τετραγωνικών χιλιομέτρων.
Είναι μέρος του απόλυτου ονείρου του δημάρχου Ron Huldai – να δημιουργήσει τελικά μια μητρόπολη χωρίς αυτοκίνητα, χωρίς ρύπανση. Επί του παρόντος, το Τel Aviv κατατάσσεται ως η 16η πόλη με τη μεγαλύτερη συμφόρηση στον κόσμο, σύμφωνα με δείκτη κατάταξης της κυκλοφορίας του 2021 από την Tomtom, η οποία μετρά την αστική συμφόρηση σε 404 πόλεις σε 58 χώρες.
Η πόλη θέλει επίσης να προσελκύσει εργαζόμενους υψηλής τεχνολογίας. Την τελευταία δεκαετία, ο αριθμός των πολυεθνικών κέντρων έρευνας και ανάπτυξης στο Tel Aviv τριπλασιάστηκε σε 115 και ο αριθμός των νεοφυών επιχειρήσεων έφτασε τις 3.000. Με αυτή την ανάπτυξη έχει έρθει μια πλημμύρα υψηλού μορφωτικού επιπέδου, με περιβαλλοντική συνείδηση νέων που επιλέγουν όλο και περισσότερο τα e-scooters και τα ποδήλατα αντί για τα αυτοκίνητα.
Πάμε παρακάτω.
Οι σημερινές βόλτες με ηλεκτρικά δίτροχα αντικαθιστούν σχεδόν ένα εκατομμύριο βόλτες με αυτοκίνητο ή ταξί κάθε μήνα, σύμφωνα με το Δημαρχείο του Τel Aviv.
Η Bird Global Inc., η πρώτη εταιρεία ενοικίασης e-scooters που εισήλθε στο Tel Aviv δήλωσε τον Αύγουστο ότι τα τελευταία τρία χρόνια μόνο οι αναβάτες της μείωσαν τις εκπομπές ρύπων στην πόλη κατά 1.283 τόνους – περίπου την ίδια ποσότητα διοξειδίου του άνθρακα που απαιτεί 55.000 δέντρα για να δεσμευτεί ετησίως.
Η Bird κυκλοφόρησε στο Ισραήλ τον Αύγουστο του 2018 με 2.500 σκούτερ προς ενοικίαση στους δρόμους του Tel Aviv. Τώρα αντιμετωπίζει τον ανταγωνισμό από τις υπηρεσίες ενοικίασης που προσφέρει η Lime και η Wind καθώς και εταιρείες που πωλούν e-scooters απευθείας στους καταναλωτές.
Η Inokim, κατασκευαστής e-scooters, έχει δει τις πωλήσεις στο Tel Aviv να επταπλασιάζονται σε 7.000 τα τελευταία πέντε χρόνια και αναμένει μεγαλύτερη ανάπτυξη καθώς οι εταιρείες υψηλής τεχνολογίας προσπαθούν να ενισχύσουν τα πακέτα παροχών των εργαζομένων, προσφέροντας αντ’ των ιδιωτικών αυτοκινήτων δίτροχα Inokim.
«Το Τel Aviv είναι σαν την πόλη του μέλλοντος», λέει ο περιφερειακός γενικός διευθυντής της Bird στο Ισραήλ, Yaniv Rivlin. “Είναι μια μικρογραφία του πώς θα φαίνεται η μικροκινητικότητα τα επόμενα χρόνια – ένας τέλειος τρόπος για να μετακινηθείτε σε μια πόλη.”
Ο Bird λέει ότι το Tel Aviv είναι μία από τις κορυφαίες πόλεις σε αριθμό αναβατών στον κόσμο, ξεπερνώντας μεγαλύτερες πόλεις όπως η Νέα Υόρκη και το Λονδίνο. Η δημοτικότητα ενισχύεται από το ήπιο ξηρό κλίμα της πόλης, το γεγονός ότι δεν υπάρχει δημόσια συγκοινωνία το εβραϊκό Σάββατο-από Παρασκευή ηλιοβασίλεμα έως Σάββατο βράδυ- και η προθυμία της πόλης να βελτιώσει τις υποδομές μικροκινητικότητας. Ο Covid-19, ο οποίος προκάλεσε την αποφυγή των μέσων μαζικής μεταφοράς λόγω του φόβου της μετάδοσης, έδωσε μια ακόμη ώθηση στα e-scooters.
Οι εταιρείες που επιδιώκουν να διατηρήσουν και να προσελκύσουν ταλέντα έχουν επίσης κινηθεί για να προσαρμόσουν τους μεταβαλλόμενους τρόπους μεταφοράς. Ο σχεδιαστής ιστοτόπων Wix.com Ltd. προσφέρει στους υπαλλήλους ντους και αποθήκευση ποδηλάτων στο γραφείο. Η Microsoft Corp. διαθέτει ένα στόλο ποδηλάτων που μπορούν να μοιραστούν οι εργαζόμενοι και οι τιμές των ακινήτων- γραφείων εντός της εμβέλειας των e-scooters του σιδηροδρομικού σταθμού έχουν εκτοξευθεί στα ύψη, κερδίζοντας αυτό το κομμάτι του χλοοτάπητα με το χαρακτηρισμό The Scooter Mile.
«Έχουμε μόνο έναν πλανήτη και το ποδήλατο μου δίνει ηρεμία στο μυαλό μου ότι κάνω το καθήκον μου και δεν συμβάλλω σε επιβλαβείς εκπομπές» λέει ο Eden Romach, επικεφαλής του προσωπικού του Διευθύνοντος Συμβούλου της Wix, ο οποίος πηγαίνει με το ποδήλατο για να εργαστεί στα γραφεία της εταιρίας στο Tel Αviv.
Η Wix και η Microsoft δεν είναι οι μόνες που δίνουν κίνητρα για e-scooters στους υπαλλήλους. Η Meta Platforms Inc., η Salesforce Inc., η Google της Alphabet Inc. και η Amazon.com Inc. κάνουν το ίδιο. Τον Ιανουάριο, η Start-Up Genome κατέταξε το Tel Aviv ως τη δεύτερη μεγαλύτερη βιομηχανία καθαρής τεχνολογίας στον κόσμο μετά τη Silicon Valley.
Ωστόσο, η μέση ετήσια ατμοσφαιρική ρύπανση στη πόλη βαθμολογείται μόνο ως «μέτρια» από την IQAir, μια πλατφόρμα πληροφοριών για την ποιότητα του αέρα σε πραγματικό χρόνο. Στην κατάταξη της χειρότερης προς την καλύτερη ποιότητα αέρα, το Τel Aviv βρίσκεται στην 25η θέση από 95 πόλεις, με χειρότερη ρύπανση από τη Νέα Υόρκη και τη Σαγκάη. Η κυκλοφοριακή συμφόρηση είναι η δεύτερη μεγαλύτερη αιτία επιδείνωσης των εκπομπών μετά την ενεργειακή βιομηχανία στο Ισραήλ, σύμφωνα με τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, και η υποδομή μεταφορών της χώρας υστερεί σε σχέση με τις περισσότερες άλλες χώρες.
Για να βοηθήσει τη κατάσταση, το υπουργικό συμβούλιο του Ισραήλ τον περασμένο Αύγουστο ενέκρινε ένα τέλος κυκλοφοριακής συμφόρησης για τη μητροπολιτική περιοχή του Tel Aviv που θα τεθεί σε ισχύ το 2024, χρήματα που θα διοχετευθούν σε ένα πενταετές σχέδιο για τη βελτίωση της ανάπτυξης των δημόσιων μεταφορών. Η πόλη κατασκευάζει επίσης έναν ελαφρύ σιδηρόδρομο, με την πρώτη γραμμή να έχει προγραμματιστεί να ξεκινήσει τη λειτουργία της τον Νοέμβριο του τρέχοντος έτους. Στα σκαριά βρίσκονται και σκιεροί πεζόδρομοι. Τέτοιοι υπάρχουν ήδη πολλοί στη πόλη.
«Η κρίση του Covid-19 έχει αλλάξει δραστικά τη χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς στο Ισραήλ και σε ολόκληρο τον κόσμο», δήλωσε ο δήμαρχος Huldai τον Μάρτιο. «Το Tel Aviv-Yafo αντιστρέφει την πυραμίδα των μεταφορών – δίνοντας προτεραιότητα στο περπάτημα, το ποδήλατο και τα μέσα μαζικής μεταφοράς έναντι του ιδιωτικού αυτοκινήτου».
