Ο Deb JJ Lee έχτισε μια καριέρα στην εικονογράφηση μέσω του Instagram, ανεβάζοντας ένα πολύχρωμο κόμικ τη φορά. Μερικά από τα κόμικς που ο 26χρονος Lee ανάρτησε στον ιστότοπο κοινής χρήσης φωτογραφιών έλεγαν ιστορίες για φανταστικούς κόσμους, ενώ άλλα εξερευνούσαν τις εμπειρίες του ως Κορεάτη-Αμερικανού. Χωρίς το Instagram, ο Lee λέει ότι δεν θα εικονογραφούσε μυθιστορήματα και δεν θα δημοσίευε εικονογραφημένα βιβλία.
Από την Kalley Huang/New York Times
Επτά όμως χρόνια αργότερα, εκατοντάδες δημοσιεύσεις και δεκάδες χιλιάδες ακολούθους, η σχέση του Lee με το Instagram έχει ψυχρανθεί, όχι επειδή δεν χρειάζονται πλέον τα social media για να προωθήσουν την τέχνη του, αλλά γιατί η εφαρμογή έχει αλλάξει τόσο πολύ που δείχνει σαν να έχει σταματήσει να καλοϋποδέχεται καλλιτέχνες.
Οι αλλαγές, λέει ο Lee, «είναι επιβλαβείς για τους καλλιτέχνες, ειδικά για αυτούς που δημιουργούν στατικές εικόνες».
Το Instagram ιδρύθηκε το 2010 ως ένας ιστότοπος κοινής χρήσης φωτογραφιών όπου οι άνθρωποι μπορούσαν να δημοσιεύουν, να επιμελούνται και να προβάλλουν στιγμιότυπα από τη ζωή τους. Έγινε ένας προορισμός για μια ατελείωτη ποικιλία από όμορφες, funky, μακρινές και ζωντανές εικόνες, μετατρέποντας την πλατφόρμα σε μία από τις κορυφαίες οπτικές βάσεις του Διαδικτύου.
Αλλά το Instagram, το οποίο ανήκει στη Meta, τα τελευταία χρόνια έχει στραφεί όλο και περισσότερο προς το βίντεο. Έχει εισαγάγει τα Reels, τα σύντομα βίντεο που προορίζονται να ανταγωνίζονται την εφαρμογή κοινής χρήσης βίντεο TikTok και έχει δημιουργήσει εγαρμογές που ενθαρρύνουν τους χρήστες να φτιάχνουν μαζί βίντεο. Επίσης, οι αλγόριθμοί του είναι ολοφάνερο ότι ευνοούν τα βίντεο έναντι των φωτογραφιών. Πέρυσι, ο Adam Mosseri, επικεφαλής του Instagram, είπε ότι ο ιστότοπος «δεν είναι πλέον μια εφαρμογή κοινής χρήσης φωτογραφιών».
Αυτό έχει προκαλέσει την οργή σε πολλούς χρήστες του Instagram, οι οποίοι βασίστηκαν στην εφαρμογή για να μοιράζονται φωτογραφίες, εικονογραφήσεις, κόμικς και άλλες στατικές εικόνες με φίλους και ακολούθους. Τον Ιούλιο, όταν το Instagram παρουσίασε ενημερώσεις προκειμένου να μιμηθεί τις δυνατότητες βίντεο του TikTok, διασημότητες όπως η Kylie Jenner και άλλοι επαναστάτησαν, δηλώνοντας απογοητευμένοι και προτρέποντας το «Instagram να ξαναγίνει Instagram». Οι αντιδράσεις ήταν τόσο έντονες που η Meta ανέβαλε προσωρινά τις αλλαγές.
Για τους καλλιτέχνες που ζουν μέσω του Instagram, η ροπή της πλατφόρμας προς τα βίντεο είναι περισσότερο μια υπαρξιακή απειλή. Πολλοί από αυτούς είναι φωτογράφοι, εικονογράφοι ή graphic novelists, των οποίων η δουλειά δεν μπορεί να μεταφερθεί στο κοινό μέσω βίντεο. Όλο και περισσότερο, διαπιστώνουν ότι το κοινό στο Instagram δεν βλέπει τις αναρτήσεις τους, η ανάπτυξή τους στην πλατφόρμα παραμένει στάσιμη και η απήχησή τους συρρικνώνεται.
Ορισμένοι νέοι καλλιτέχνες που μπορεί να είχαν ξεκινήσει στο Instagram, τώρα τολμούν να δοκιμάσουν εφαρμογές κοινής χρήσης φωτογραφιών που βασίζονται σε συνδρομή, όπως το VSCO και το Glass. Άλλοι εξερευνούν επαγγελματικά προσανατολισμένες πλατφόρμες όπως το Behance και το LinkedIn ή άλλες εφαρμογές κοινωνικών μέσων όπως το Twitter και το TikTok.
«Το Twitter έχει πραγματικά πολύ μεγαλύτερη σημασία από το Instagram ως προς αυτό», λέει ο Lee. Τώρα επενδύουν το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειάς τους στο Twitter, όπου, όπως λένε, είναι ευκολότερο να διακρίνει κανείς πόσο καλά αποδίδει μια ανάρτηση.
Σε δήλωση της, η Meta είπε ότι νοιάζεται «βαθιά για όλους τους δημιουργούς, συμπεριλαμβανομένων των καλλιτεχνών». Η εταιρεία της Silicon Valley, η οποία προσπαθεί να προσελκύσει δημιουργούς περιεχομένου από τους ανταγωνιστές της, YouTube και TikTok, έχει προσκαλέσει ορισμένους καλλιτέχνες να συμμετάσχουν στα προγράμματά της, τα οποία πληρώνουν οι influencers για τη χρήση των προϊόντων της.
Αλλά ο Lee, ο οποίος προσκλήθηκε πρόσφατα από το Instagram να κερδίσει ένα μπόνους για μία δημοσίευση Reels, λέει ότι τα κίνητρα είναι «ακόμα λιγότερο αξιόπιστα». Ακόμα κι αν οι αναρτήσεις τους μέσω των Reels λάμβαναν 11 εκατομμύρια προβολές σε ένα μήνα, λένε, η Meta θα τους πλήρωνε μόνο 1.200 δολάρια.
Η 25χρονη Maddy Mueller, που εικονογραφεί infographics και ζωγραφίζει φόντο για κινούμενα σχέδια, γνώριζε από την αρχή ότι θα έπρεπε να πλασάρει τον εαυτό της μέσω των social media αφού αποφοίτησε από ένα πανεπιστήμιο το 2019. Έγινε μέλος του Instagram για να δημοσιεύει τη δουλειά της.
Αλλά η προσπάθεια της να τραβήξει την προσοχή στην τέχνη της στην εφαρμογή σύντομα έγινε «μια δύσκολη μάχη» ενάντια στον αλγόριθμο, λέει. Η Mueller αναφέρει ότι συχνά νιώθει πως ο αριθμός των hashtag σε μια ανάρτηση ή η ώρα που ανέβηκε, έχει μεγαλύτερη σημασία από το πραγματικό περιεχόμενο της ανάρτησης.
Για να κερδίσει προβολές για τη δουλειά της στο Instagram, ξεκίνησε βιντεοσκοπεί τη διαδικασία της ζωγραφικής της έτσι ώστε οι αναρτήσεις της να αντιμετωπίζονται ως βίντεο. Η προώθηση της τέχνης της σήμαινε, ωστόσο, ότι θα είχε λιγότερο χρόνο για να την κάνει, λέει.
Πέρυσι, η Mueller, που ζει στο Σεντ Λούις, άρχισε να εστιάζει την προσοχή της στο Twitter, όπου ανακάλυψε μια ανερχόμενη κοινότητα καλλιτεχνών. Προσκλήθηκε να εικονογραφήσει zines, εντάχθηκε σε ιδιωτικές ομάδες Discord που μοιράζονταν επαγγελματικές ευκαιρίες, κάτι που αύξησε τους ακόλουθούς της μέσω εκδηλώσεων hashtag, στις οποίες καλλιτέχνες έκαναν tweet και μοιράζονταν περιεχόμενο με ετικέτες όπως #PortfolioDay και #VisibleWomen. Η Mueller έχει πλέον 5.000 ακόλουθους στο Twitter, σε σύγκριση με περίπου 1.000 στο Instagram.
Μόλις γνώρισε την κοινότητα και την ανάπτυξη του Twitter, είπε: «Βασικά, σχεδόν τα παράτησα στο Instagram».
Η Alice Hirsch, μια φωτογράφος στο Τορόντο, υποστηρίζει ότι το περιεχόμενό που ανεβάζει εξαρτάται άμεσα από τις ιδιοτροπίες του αλγόριθμου του Instagram. Δημοσιεύει τα project της στον ιστότοπο της σχεδόν καθημερινά και μερικές φορές μοιράζεται πολλές εκδόσεις μίας φωτογραφίας, για παράδειγμα, την ακατέργαστη έκδοση, την έγχρωμη και την τελική. Έχει μάθει επίσης το πώς να φτιάχνει βίντεο για να αποφεύγει μία «πτώση στον πάτο του αλγορίθμου».
«Δεν θα το έκανα ποτέ αν δεν βρισκόμασταν σε μια εποχή όπου τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι ο βασιλιάς», λέει η 25χρονη Hirsch, προσθέτοντας ότι προβληματίζεται επειδή το περιεχόμενο δεν είναι πάντα αυτό που θα ήθελαν να δουν οι ακόλουθοι της.
Οι αλλαγές έχουν επίσης κάνει το Instagram ένα πιο απαιτητικό μέρος για την εύρεση εικονογράφων για πρόσληψη, δηλώνει ο Chad Beckerman, καλλιτεχνικός διευθυντής και πράκτορας στο CAT Agency, το οποίο εκπροσωπεί τους εικονογράφους παιδικών βιβλίων. Κάποτε ήταν εύκολο να ψάξεις στην εφαρμογή για εικονογράφους και να δεις τη δουλειά τους, λέει, αλλά η πλατφόρμα είναι πλέον γεμάτη με άσχετες αναρτήσεις, Reels και Stories, μια δυνατότητα που χρησιμοποιούν οι άνθρωποι για να δημοσιεύουν φωτογραφίες και βίντεο που εξαφανίζονται μετά από 24 ώρες.
Ο αλγόριθμος «δεν ακολουθεί την ποιότητα», λέει ο Beckerman. «Δεν νομίζω ότι ο αλγόριθμος ενδιαφέρεται καν για το πώς φαίνεται η δουλειά του ατόμου».
Τα τελευταία πέντε χρόνια, η 26χρονη Emmen Ahmed, ανέπτυξε σχεδόν 18.000 ακολούθους στο Instagram απεικονίζοντας την πίστη και τη θηλυκότητα της Νότιας Ασίας σε εικονογραφήσεις σε γήινους τόνους. Αλλά όταν άρχισε να εικονογραφεί περισσότερα φέτος, λέει, ένιωσε πίεση να κάνει μαθήματα και βίντεο που να δείχνουν επίσης την καλλιτεχνική της διαδικασία.
Η Ahmed, που ζει στο Ντιτρόιτ, πουλά στάμπες, πίνακες ζωγραφικής και ρούχα με τη δουλειά της. Λέει ότι θα προτιμούσε να επικεντρωθεί στη δημιουργία τέχνης, αλλά δεν έχει την πολυτέλεια να αγνοήσει πώς το Instagram έχει προχωρήσει πέρα από τις φωτογραφίες και τις εικόνες. «Με αυτές τις μεγάλες αλλαγές, φοβάσαι ότι το Instagram δεν είναι πλέον διαχρονικό», λέει. «Θα καταργηθεί σταδιακά».