Τις ημέρες πριν από τις εκλογές στις ΗΠΑ, οι δημοσκόποι έβλεπαν την κούρσα ισόπαλη και ήταν σχεδόν σε αδιέξοδο. Η ψηφοφορία ήταν ουσιαστικά σαν να ρίχνεις ένα νόμισμα στον αέρα.
Από την Allison Morrow/CNN
Αλλά στην πλατφόρμα στοιχημάτων Polymarket, οι πιθανότητες ήταν πολύ πιο σταθερές υπέρ του πρώην προέδρου Donald J. Trump. Τη περασμένη Δευτέρα, ο Trump προηγούνταν της Αντιπροέδρου Kamala Harris με ποσοστό 58% έναντι 42% -ένα προβάδισμα που, μέχρι το πρωί της Τετάρτης, αποδείχθηκε ότι ήταν μια πολύ πιο ακριβής αντανάκλαση της πραγματικότητας.
Για τους καθαρολόγους της ελεύθερης αγοράς, η επιτυχία των στοιχηματικών ιστοτόπων όπως το Polymarket, το Kalshi και το PredictIt δεν προκαλεί καθόλου έκπληξη. Η βασική θεωρία πίσω από τις αγορές πρόβλεψης είναι ότι πολλοί άνθρωποι με χρήματα που έχουν συγκεκριμένη άποψη μπορούν να προβλέψουν καλύτερα ένα αποτέλεσμα από οποιοδήποτε ειδικό. Ακόμα κι αν αυτοί οι άνθρωποι δεν είναι καλά ενημερωμένοι, η συλλογική σοφία αναδύεται από την αποστροφή όλων να χάσουν χρήματα.
«Οι χρηματοπιστωτικές αγορές είναι γενικά αρκετά αποτελεσματικές και τα στοιχεία δείχνουν ότι το ίδιο ισχύει και για τις αγορές προβλέψεων», είπε ο Eric Zitzewitz, καθηγητής οικονομικών στο Dartmouth. «Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ιδιαίτερης αρετής, για παράδειγμα βαθιάς γνώσης, σε μια ανώνυμη αγορά όταν στοιχηματίζει».
Πως λειτουργούν; Μπορείτε να συνδεθείτε σε σχεδόν οποιονδήποτε από αυτούς τους ιστότοπους (τεχνικά οι παίκτες στοιχηματισμού στις ΗΠΑ δεν επιτρέπεται να συναλλάσσονται σε Polymarket χρησιμοποιώντας κρυπτονομίσματα) και να στοιχηματίσετε στο αποτέλεσμα οποιουδήποτε γεγονότος. Οι προεδρικές εκλογές ήταν σαν μια λαϊκή αγορά, αλλά υπάρχουν πολλές άλλες, όπως, αν θα χωρίσουν η Taylor Swift και ο Travis Kelce το 2024 (πιθανότητα 12% στο Polymarket.) ή, αν θα απαγορεύσει η Αμερική το TikTok φέτος (εξαιρετικά απίθανο, στο 3%). Επίσης, για το ποιος θα κερδίσει το Super Bowl (οι Chiefs είναι το φαβορί σήμερα, με πιθανότητες 19%, ακολουθούμενοι από τους Lions με 17% και τους Ravens με 13%).
Ουσιαστικά αγοράζετε μια «μετοχή» που συνδέεται με ένα συγκεκριμένο αποτέλεσμα. Οι «μετοχές» διαπραγματεύονται μεταξύ $0 και $1 και μόλις συμβεί αυτό που στοιχηματίσατε, οι «μετοχές» που συνδέονται με το σωστό αποτέλεσμα πληρώνουν ένα δολάριο. Εάν αγοράσατε «μετοχές» Trump τη Δευτέρα, όταν ήταν στα 58 σεντς, μπορείτε να περιμένετε 42 σεντς στο δολάριο.
Και στην περίπτωση ενός εμπόρου της Polymarket, γνωστού ως Fredi9999, ο οποίος αγόρασε εκατομμύρια «μετοχές» Trump, η νίκη του πρόεδρου αναμένεται να του δώσει 85 εκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με το Bloomberg.
Η εμφάνιση αυτής της λεγόμενης «Trump whale» πυροδότησε έντονο έλεγχο της Polymarket τις τελευταίες εβδομάδες, επειδή φάνηκε πολύ πιθανό ότι ένας ανώνυμος επενδυτής με βαθιά τσέπη προσπαθούσε να χειραγωγήσει την αγορά και να στρέψει το στοιχηματικό ενδιαφέρον προς την κατεύθυνση του Trump. Και πόσο ακριβής θα μπορούσε να είναι η προγνωστική δύναμη αυτής της πλατφόρμας εάν ένας φανατικός μπορούσε να κάνει all-in και να παραμορφώσει τις πιθανότητες;
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Polymarket, Shayne Coplan, εξέτασε αυτές τις ανησυχίες σε μια συνέντευξη στο CNBC την περασμένη Πέμπτη.
«Αν κάποιος παίρνει μια πραγματικά μεγάλη θέση υπέρ του Trump… υπάρχει κάποιος στην άλλη πλευρά, ένας αντισυμβαλλόμενος», που βάζει πολλά χρήματα υπέρ της Harris, είπε ο Coplan. «Όταν βλέπετε τις αποδόσεις στο Polymarket, δεν είναι συνάρτηση του πόσα χρήματα κατατέθηκαν και από τις δύο πλευρές, είναι συνάρτηση της τιμής της αγοράς εκείνη τη στιγμή. … Κάποιες συναλλαγές που έκανε κάποιος πριν από δύο εβδομάδες δεν επηρεάζει την τιμή της αγοράς αυτή τη στιγμή».
Ο Zitzewitz σημείωσε επίσης ότι οι μεγάλες κινήσεις αποδόσεων τείνουν να τραβούν την προσοχή των ανθρώπων.
«Αν οι αποδόσεις πραγματικά διαστρεβλώνονται από αυτό που θα έπρεπε να είναι, τότε είναι κερδοφόρο να είμαστε στην άλλη πλευρά», είπε. «Ίσως να μην μπορώ να πάρω όλη την άλλη πλευρά κάποιου με 20 εκατομμύρια δολάρια για να στοιχηματίσω, αλλά εγώ και 1.000 άλλοι άνθρωποι μπορούμε».
Ιστορικά, οι αγορές στοιχημάτων ήταν πάντα αρκετά καλές στην πρόβλεψη του αποτελέσματος των εκλογών στις ΗΠΑ. Μια μελέτη έδειξε ότι στις 15 εκλογές μεταξύ 1884 και 1940 ο υποψήφιος με τις καλύτερες πιθανότητες από τα μέσα Οκτωβρίου κέρδισε 11 φορές (η ίδια μελέτη σημειώνει ότι τα προεκλογικά στοιχήματα δεν ευνοήθηκαν μετά το 1940, καθώς οι επιστημονικές δημοσκοπήσεις έγιναν πιο εξελιγμένες και αξιόπιστες).
Αλλά όπως και οι δημοσκοπήσεις, οι αγορές προβλέψεων απέχουν πολύ από το να είναι τέλειες.
Το 2016, οι εταιρείες στοιχημάτων έδειχναν στο βρετανικό κοινό ότι οι πιθανότητες είχαν το Ηνωμένο Βασίλειο να απέρριπτε το «Brexit» και να παρέμεινε στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Αργότερα εκείνο το φθινόπωρο, η δημοφιλής αγορά στοιχημάτων PredictI έδινε στη Hillary Clinton 82% πιθανότητες να κερδίσει τον Donald Trump. Αποδείχθηκε ότι ήταν λάθος.
Αυτού του είδους οι αστοχίες υψηλής σημασίας σημαίνουν ότι οι δημοσκόποι και οι στατιστικολόγοι του κόσμου πιθανότατα δεν θα μείνουν χωρίς δουλειά σύντομα.
Ωστόσο, τι μπορεί να πει μια αγορά που, ας πούμε, ο μέσος όρος δημοσκοπήσεων του FiveThirtyEight δεν μπορεί.
Ουσιαστικά, το FiveThirtyEight αντικατοπτρίζει την προσέγγιση ενός ατόμου για τη μετατροπή των δεδομένων σε πιθανότητα. Οι αγορές εξετάζουν τις ίδιες δημοσκοπήσεις και μετατρέπουν τις ερμηνείες όλων σε πιθανότητα. «Αυτό που βλέπετε στην αγορά είναι ένας μέσος όρος όλων αυτών των διαφορετικών απόψεων, σταθμισμένος από την προθυμία τους να βάλουν τα χρήματά τους εκεί που πιστεύουν».
