Ο αναπληρωτής προσωπάρχης του Λευκού Οίκου, Stephen Miller, δήλωσε την Παρασκευή ότι ο Πρόεδρος Trump και η ομάδα του «εξετάζουν ενεργά» την αναστολή του habeas corpus στο πλαίσιο της καταστολής της μετανάστευσης από την αμερικανική κυβέρνηση.
«Λοιπόν, το Σύνταγμα είναι σαφές -και αυτός φυσικά είναι ο υπέρτατος νόμος της χώρας- ότι το προνόμιο της εντολής habeas corpus μπορεί να ανασταλεί σε μια περίοδο εισβολής», δήλωσε συγκεκριμένα ο Miller σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο.
«Επομένως, είναι μια επιλογή που εξετάζουμε ενεργά. Κοιτάξτε, πολλά εξαρτώνται από το αν τα δικαστήρια κάνουν το σωστό ή όχι».
Μια εντολή habeas corpus υποχρεώνει τις αρχές να προσκομίζουν δικαιολογητικά που αφορούν την κράτηση ενός ατόμου.
Είναι μια βασική οδός που έχουν χρησιμοποιήσει κατά κόρον οι μετανάστες προκειμένου να αμφισβητούν τις εκκρεμείς απελάσεις βάσει του «Νόμου περί Εχθρών των Αλλοδαπών», μιας σπάνια χρησιμοποιούμενης εξουσίας του 18ου αιώνα που επικαλέστηκε ο πρόεδρος των ΗΠΑ για να απελάσει υπηκόους της Βενεζουέλας που κατηγορεί ότι είναι μέλη συμμοριών σε μια διαβόητη φυλακή στο Ελ Σαλβαδόρ.
Είναι επίσης ο τρόπος με τον οποίο πρόσφατα κρατούμενοι φοιτητές, όπως η Rümeysa Öztürk και ο Mahmoud Khalil έχουν αμφισβητήσει την κράτησή τους.
Το αμερικανικό Σύνταγμα ορίζει ότι το habeas corpus δεν μπορεί να ανασταλεί «εκτός, σε περιπτώσεις εξέγερσης ή εισβολής, κάτι που είναι αναγκαίο για τη δημόσια ασφάλεια».
Το ένταλμα habeas corpus έχει ανασταλεί μόνο τέσσερις φορές, σύμφωνα με το Εθνικό Κέντρο Συντάγματος: Κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου, σε μέρη της Νότιας Καρολίνας που καταλήφθηκαν από την Κου Κλουξ Κλαν, σε δύο επαρχίες στις Φιλιππίνες το 1905 και στη Χαβάη μετά τον βομβαρδισμό στο Περλ Χάρμπορ.
Η αναστολή του habeas corpus, ως εκ τούτου, θα ήταν εξαιρετικά αμφιλεγόμενη. Ωστόσο, η αμερικανική κυβέρνηση έχει ήδη λάβει αμφιλεγόμενα μέτρα στο πλαίσιο του καθεστώτος απελάσεων, όπως η ενεργοποίηση του Νόμου περί Εχθρών Αλλοδαπών του 1789.
Το Ανώτατο Δικαστήριο έδωσε εντολή στους μετανάστες να αμφισβητούν τις απελάσεις τους βάσει του «Νόμου περί Εχθρών των Αλλοδαπών» μέσω του habeas corpus, και έκτοτε, δικαστές σε τουλάχιστον τρεις περιπτώσεις έχουν ταχθεί υπέρ των μεταναστών, κρίνοντας ότι η κυβέρνηση Trump χρησιμοποίησε ακατάλληλα έναν νόμο που αποσκοπούσε στην αντιμετώπιση του πολέμου και των εισβολών.
Είναι πιθανό οι δικαστές να έχουν μια παρόμοια ερμηνεία των προσπαθειών αναστολής του habeas corpus, καθώς οι αμφισβητίες πιθανότατα θα αμφισβητούσαν επίσης εάν οι ΗΠΑ βιώνουν αυτήν τη στιγμή εξέγερση ή εισβολή.
Ο Miller υποστήριξε ότι ο Νόμος περί Μετανάστευσης και Ιθαγένειας, που ψηφίστηκε το 1965, αφαιρεί τη δικαιοδοσία του δικαστικού κλάδου σε υποθέσεις μετανάστευσης και δίνει στον πρόεδρο ευρεία εξουσία να τερματίσει το προσωρινό προστατευτικό καθεστώς και άλλες πολιτικές.
«Τα δικαστήρια δεν βρίσκονται σε πόλεμο μόνο με την εκτελεστική εξουσία, τα δικαστήρια βρίσκονται σε πόλεμο -αυτοί οι ριζοσπαστικοί, απατεώνες δικαστές- και με τη νομοθετική εξουσία. Έτσι, όλα αυτά θα καθορίσουν τις επιλογές που θα κάνει τελικά ο πρόεδρος».
Ωστόσο, οι δικαστές ζυγίζουν συστηματικά τη νομιμότητα των πολιτικών μετανάστευσης, οι οποίες συχνά υποβάλλονται από ενάγοντες που επηρεάζονται άμεσα.
Η κυβέρνηση Trump συγκρούεται εδώ και μήνες με ομοσπονδιακούς δικαστές καθώς επιδιώκει να εφαρμόσει επιθετικά την ατζέντα της για τη μετανάστευση, απελαύνοντας ανθρώπους, αναστέλλοντας τις εισδοχές προσφύγων και λαμβάνοντας άλλα μέτρα για να περιορίσει τη ροή μεταναστών στις ΗΠΑ.
Στις 15 Μαρτίου, αξιωματούχοι της αμερικανικής κυβέρνησης απέρριψαν προφορική εντολή του περιφερειακού δικαστή των ΗΠΑ, James Boasberg, να ανατρέψει ή να σταματήσει πτήσεις μεταναστών από τη Βενεζουέλα που κατευθύνονταν προς τις φυλακές του Ελ Σαλβαδόρ —ενισχύοντας τη νομική μάχη που οδήγησε στην απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο πρέπει να προχωρήσουν τέτοιες υποθέσεις.
Ένας ομοσπονδιακός δικαστής στη Μασαχουσέτη εμπόδισε την Τετάρτη την κυβέρνηση Trump να απελάσει μια ομάδα μεταναστών στο εξωτερικό, πιθανώς στη Λιβύη και τη Σαουδική Αραβία.
Ένας άλλος ομοσπονδιακός δικαστής όρισε ποσό εγγύησης για την Rümeysa Öztürk του Πανεπιστημίου Tufts την Παρασκευή, απελευθερώνοντάς την, περισσότερο από έξι εβδομάδες αφότου η κυβέρνηση Trump ανακάλεσε τη βίζα της και διέταξε τη σύλληψή της.
Τα σχόλια του Miller έρχονται εν μέσω μιας ευρύτερης συζήτησης στις ΗΠΑ σχετικά με την προστασία της νόμιμης διαδικασίας που παρέχεται στους μετανάστες βάσει της Πέμπτης Τροποποίησης του Συντάγματος. Όπως και η αναστολή του habeas corpus, ο «Νόμος περί Εχθρών Αλλοδαπών» έχει επίσης χρησιμοποιηθεί ελάχιστες φορές, ενεργοποιήθηκε σε τρεις μόλις περιπτώσεις στο παρελθόν, όλες σε περιόδους πολέμου. Πιο πρόσφατα χρησιμοποιήθηκε ως βάση για την κράτηση Ιαπώνων.
Παρόλο που ο Donald Trump δεν έχει αναφερθεί ρητά στο habeas corpus δημόσια, τον περασμένο μήνα σχολίασε τα βήματα που θα μπορούσε να κάνει για την καταπολέμηση των εθνικών ασφαλιστικών μέτρων κατά των ενεργειών του σχετικά με τις απελάσεις. «Υπάρχουν τρόποι για να μετριαστεί αυτό και υπάρχουν μερικοί πολύ ισχυροί τρόποι», δήλωσε ο Trump σε δημοσιογράφους στις 30 Απριλίου.
«Υπάρχει ένας τρόπος που έχει χρησιμοποιηθεί από τρεις πολύ σεβαστούς προέδρους, αλλά ελπίζουμε ότι δεν θα χρειαστεί να ακολουθήσουμε αυτόν τον δρόμο».
