Οι κεντρικοί τραπεζίτες της Ιαπωνίας συναντώνται αυτή την εβδομάδα και αυτό που θα αποφασίσουν έχει τη δυνατότητα να κινήσει τις αγορές σε όλο τον κόσμο. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η Ιαπωνία είναι η πιο ακραία -σε κινήσεις και στοιχεία- μεταξύ των μεγάλων οικονομιών. Ενώ οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στις Ηνωμένες Πολιτείες και αλλού είτε ετοιμάζονται να μειώσουν τα επιτόκια είτε το έχουν ήδη κάνει, η Τράπεζα της Ιαπωνίας μόλις αρχίζει να τα αυξάνει.
«Η Ιαπωνία βρίσκεται σε έναν διαφορετικό κόσμο», δήλωσε ο Kei Okamura, διαχειριστής χαρτοφυλακίου με έδρα την Ιαπωνία στην επενδυτική εταιρεία Neuberger Berman.
Η Τράπεζα της Ιαπωνίας μείωσε τα επιτόκια κάτω από το μηδέν το 2016 και τα κράτησε εκεί μέχρι και τον περασμένο Μάρτιο, όταν ανακοίνωσε την πρώτη αύξηση επιτοκίων σε 17 χρόνια, καθώς η οικονομία της έδειξε σημάδια ανάκαμψης από την αναιμική ανάπτυξη και τον χαμηλό πληθωρισμό. Οι οικονομολόγοι πιστεύουν ότι η κεντρική τράπεζα ενδέχεται να αυξήσει ξανά τα επιτόκια στην προσεχή συνεδρίασή της, η οποία ολοκληρώνεται αύριο Τετάρτη.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής στην Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ θα συναντηθούν αργότερα την ίδια ημέρα για να εξετάσουν τη μείωση των επιτοκίων προκειμένου να λύσουν τα φρένα της οικονομίας των ΗΠΑ. Ωστόσο, ένας συνδυασμός αύξησης των ιαπωνικών επιτοκίων και της πτώσης των επιτοκίων των ΗΠΑ θα συμπίεζε ένα μεγάλο χάσμα -ή τα spreads, στη γλώσσα της αγοράς- που οι επενδυτές προσπαθούν να εκμεταλλευτούν.
Πολλά χρήματα κινούνται σε όλο τον κόσμο με βάση μικροσκοπικές αλλαγές στα spreads των επιτοκίων: Το δολάριο-γεν είναι το δεύτερο πιο συχνά διαπραγματεύσιμο ζεύγος νομισμάτων στον κόσμο, μετά το δολάριο-ευρώ, αντιπροσωπεύοντας περισσότερα από 1 τρισεκατομμύριο δολάρια σε συναλλαγές συναλλάγματος ανά ημέρα.
Τα σχετικά χαμηλά επιτόκια στην Ιαπωνία ήταν ο κύριος λόγος για την επίμονη αδυναμία του γεν, το οποίο πρόσφατα έφτασε στα χαμηλότερα επίπεδά του έναντι του δολαρίου εδώ και δεκαετίες. Αυτό επέτρεψε στους επενδυτές -ιδιαίτερα στους Ιάπωνες επενδυτές- να χρησιμοποιούν φθηνό γιεν για να επενδύουν σε περιουσιακά στοιχεία υψηλότερης απόδοσης στο εξωτερικό, σε αυτό που είναι γνωστό ως «carry trade».
Αλλά καθώς τα επιτόκια στην Ιαπωνία και αλλού αλλάζουν, αυτό το εμπόριο θα μπορούσε να χαλαρώσει -το γεν έχει ανακάμψει απότομα έναντι του δολαρίου τις τελευταίες δύο εβδομάδες- με αντανακλάσεις στις μετοχές, στα ομόλογα και σε άλλες αγορές. Τα χρήματα θα μπορούσαν να μεταφερθούν έξω από τις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου οι Ιάπωνες επενδυτές είναι μερικοί από τους μεγαλύτερους κατόχους κρατικού χρέους των ΗΠΑ και μεγάλοι δανειστές σε εταιρείες, θέτοντας δυνητικά τη Wall Street υπό πίεση.
Η άνοδος του γιεν πλήττει επίσης τα χρηματιστήρια της Ιαπωνίας, όπου κυριαρχούν εταιρείες με εξαγωγικό προσανατολισμό. Ο δείκτης Nikkei 225 σημείωσε μια σειρά από υψηλά ρεκόρ φέτος, αλλά υποχώρησε τις τελευταίες εβδομάδες, υποχωρώντας περισσότερο από 10 τοις εκατό από την κορύφωσή του στα μέσα Ιουλίου.
Οι κινήσεις της αγοράς θα μπορούσαν να είναι ιδιαίτερα έντονες τους καλοκαιρινούς μήνες, όταν οι όγκοι συναλλαγών είναι συνήθως χαμηλότεροι, ενισχύοντας τις συναλλαγές που όντως πραγματοποιούνται.
Ο George Goncalves, επικεφαλής της μακροοικονομικής στρατηγικής των ΗΠΑ στην MUFG Securities, προειδοποίησε για αναταράξεις τον επόμενο μήνα, ειδικά στις αγορές συναλλάγματος καθώς το γεν ενισχύεται μαζί με υψηλότερα ιαπωνικά επιτόκια. Ωστόσο, άλλοι προειδοποιούν ότι οι κεντρικοί τραπεζίτες στο Τόκιο και την Ουάσιγκτον δεν βιάζονται να αλλάξουν πολιτική, επιφυλακτικοί για την εξάλειψη της ανάπτυξης (με τις αυξήσεις των επιτοκίων στην Ιαπωνία) ή την αναζωπύρωση του πληθωρισμού (με τις μειώσεις επιτοκίων στις Ηνωμένες Πολιτείες).
«Θα είναι μια πολύ σταδιακή διαδικασία», είπε ο Okamura, προσθέτοντας ότι «οι παγκόσμιοι επενδυτές επιθυμούν να δουν πώς θα εξελιχθεί όλο αυτό».