Ξεφυλλίζοντας το βιβλίο θρησκευτικών της Τρίτης Δημοτικού στην σελίδα 66, διάβασα ένα ποίημα που το υπέγραφε ο Ναζίμ Χικμέτ…από το όνομα και μόνο ξεκίνησα έρευνα ποιος ήταν και τι σχέση έχει με την Ελλάδα.
Γράφει η Ειρήνη Καρύδη/thehubble.gr
Ο Ναζίμ Χικμέτ Ραν (Nazim Hikmet Ran), όπως ήταν το πραγματικό του όνομα, ήταν Τούρκος ποιητής, θεωρούνταν ένα από τα ινδάλματα της τουρκικής Αριστεράς, ήταν επίσημα δηλωμένος άθεος και είχε ενταχθεί στο κίνημα τον Νεοτούρκων του Κεμάλ Ατατούρκ.
Ο Ναζίμ, γεννήθηκε στην τουρκοκρατούμενη Θεσσαλονίκη στις 15 Ιανουαρίου 1902. Ο πατέρας του Χικμέτ Μπέης ήταν ανώτερος αξιωματούχος του Σουλτάνου και η μητέρα του Τζελίλ Χανίμ, εγγονή του οθωμανού στρατάρχη Μεχμέτ Αλή Πασά (Λούντβιχ Ντιτρόιτ, το γερμανικό του όνομα).
Ολοκλήρωσε τις εγκύκλιες σπουδές του στην Κωνσταντινούπολη και το 1918 αποφοίτησε από την Οθωμανική Ναυτική Σχολή.
Ακολούθησε καριέρα αξιωματικού στο πολεμικό ναυτικό και εντάχθηκε στο πλήρωμα του καταδρομικού Χαμηδιέ.
Αυτές είναι οι γενικές πληροφορίες… το “ζουμί” στην ιστορία του Ναζίμ ξεκινά να υπάρχει, όταν το 1921 μαζί με δύο φίλους του ζήτησε να πολεμήσει στο πλευρό του Κεμάλ Ατατούρκ, που πολεμούσε τις Ελληνικές Δυνάμεις στη Μικρά Ασία.
Μάλιστα, ο Χικμέτ υπήρξε ένας ποιητής που υποστήριξε με ενθουσιασμό τον Ατατούρκ και τον Εθνικό Αγώνα με τα ποιήματα που έγραψε. Κάποια εξ αυτών θεωρήθηκαν εγκώμια στον Ατατούρκ και στις Μάχες του Ανώτατου Διοικητή, ειδικά τα ποιήματα του με τίτλο “Kuvâ-yi Milliye Destanı” και ” Ανθρώπινα Τοπία από την Πατρίδα Μου»
Από την μία ο Κεμάλ εκτίμησε πολύ τις πνευματικές του ικανότητες, από την άλλη λόγω της έντονης κομμουνιστικής δράση του Ναζίμ τον συνέλαβαν και παρέμεινε στη φυλακή για πολλά χρόνια.
Ο Nazım Hikmet Ran, ο οποίος δικάστηκε και καταδικάστηκε τον Ιανουάριο του 1938 με την κατηγορία ότι «υποκίνησε τον στρατό σε εξέγερση κάνοντας προπαγάνδα του κομμουνισμού εντός του στρατού», έστειλε ολόκληρη επιστολή στον τότε Πρόεδρο Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ στις 18 Αυγούστου 1938, εξήγησε στην επιστολή του ότι ήταν αθώος, ζητούσε αμνηστία και ότι αυτός ήταν το θύμα δολιοφθορών
Η επιστολή που έστειλε, βρίσκεται στο Προεδρικό Αρχείο στην Άγκυρα.
Η μεταφρασμένη εκδοχή της επιστολής στα σημερινά τουρκικά ξεκινά με «Στον ψηλό όροφο του προέδρου Ατατούρκ» και συνεχίζει ως εξής:
“Καταδικάστηκα σε 15 χρόνια φυλάκιση για δήθεν «υποκίνηση του Τουρκικού Στρατού σε εξέγερση».
Τώρα κατηγορούμαι ότι ενθαρρύνω το τουρκικό ναυτικό σε «εξέγερση». Ορκίζομαι στην Τουρκική Επανάσταση και σε εσάς ότι είμαι αθώος. Δεν ενθάρρυνα τον στρατό να επαναστατήσει… Δεν είμαι τρελός, αλήτης, αντιδραστικός, ξεπουλημένος, προδότης της επανάστασης και της χώρας, για να το σκεφτώ έστω και για μια στιγμή.
Δεν ενθάρρυνα τη στρατιωτική εξέγερση. Είμαι ένας ποιητής που πιστεύει στο έργο σας και σε εσάς. Μπορώ να κάνω αρκετή υπομονή ώστε να αντέξω τα χρόνια φυλάκισης που μου επιβλήθηκαν και μπορεί να μου επιβληθούν.
Δεν θα ήθελα να σας απασχολήσω με την καταστροφή ενός Τούρκου ποιητή ανάμεσα στα μεγάλα σας έργα. Συγχωρέστε με, αν σας κράτησα απασχολημένο με τον εαυτό μου για μια στιγμή, είναι γιατί πιστεύω ότι αυτό το σημάδι της «υποκίνησης των στρατιωτών της επανάστασης σε εξέγερση», που μου προσάπτουν, μπορεί να σβήστει μόνο με τα χέρια σας. Είστε ο πιο επαναστατικός ηγέτης στον οποίο μπορούσα να απευθυνθώ. Θέλω δικαιοσύνη από τον κεμαλισμό και από εσάς. Ορκίζομαι στην Τουρκική Επανάσταση και σε εσάς ότι είμαι αθώος.”
Το 1951 αποφυλακίστηκε μετά την αμνηστία που χορήγησε στους πολιτικούς κρατούμενους η νέα κυβέρνηση του Αντνάν Μεντερές (ιδεολογικού προγόνου του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν).
Τον ίδιο χρόνο, εγκατέλειψε την Τουρκία και εγκαταστάθηκε εκ νέου στη Μόσχα.
Το 1956, λίγο μετά την έναρξη του απελευθερωτικού αγώνα της ΕΟΚΑ στην Κύπρο, ζήτησε από τους Τουρκοκυπρίους να ζήσουν ειρηνικά με τους Ελληνοκυπρίους και να υποστηρίξουν τον αγώνα τους για την αποτίναξη της Βρετανικής Κατοχής στο νησί.
Ο Ναζίμ Χικμέτ Ραν πέθανε στη Μόσχα στις 3 Ιουνίου 1963 από καρδιακή προσβολή και τάφηκε στο ονομαστό κοιμητήριο της ρωσικής πρωτεύουσας Νοβοντονίτσκι. Το 2009 η κυβέρνηση Ερντογάν τοu απέδωσε μετά θάνατον και πάλι την τουρκική ιθαγένεια, η οποία του είχε αφαιρεθεί το 1959.
Με πληροφορίες από medium.com και indyturk.com
