Οι κεντρικές τράπεζες ορισμένων εκ των μεγαλυτέρων οικονομιών του κόσμου θεωρείται πλέον ευρέως ότι έχουν φτάσει ή βρίσκονται στο χείλος του να φτάσουν στο υψηλότερο επίπεδο για τα επιτόκια τους. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα την περασμένη εβδομάδα έδειξε ότι το Διοικητικό της Συμβούλιο πιστεύει πως τα επιτόκια μπορεί να είναι ήδη εκεί.
Από την Jenni Reid/CNBC
Μετά από μακρά συζήτηση σχετικά με τις επικαιροποιημένες προβλέψεις της για τον πληθωρισμό και την οικονομική ανάπτυξη και το τι θα πρέπει να σημαίνουν για τη νομισματική πολιτική, η ΕΚΤ αύξησε το βασικό της επιτόκιο στο υψηλό ρεκόρ του 4%. Αν και η συνοδευτική δήλωσή σε καμία περίπτωση δεν απέκλεισε εντελώς περαιτέρω αυξήσεις, ανέφερε ότι τα επιτόκια είναι σε επίπεδο που εάν «διατηρηθούν για αρκετά μεγάλη διάρκεια, θα συμβάλουν ουσιαστικά στην έγκαιρη επιστροφή του πληθωρισμού στον στόχο του 2%».
Ωστόσο, οι βραχυπρόθεσμες προοπτικές για τον πληθωρισμό παραμένουν ζοφερές και πρόκειται να πλήξουν σκληρά τα νοικοκυριά. Οι μακροοικονομικές προβλέψεις του προσωπικού της ΕΚΤ για τη ζώνη του ευρώ βλέπουν τώρα τον πληθωρισμό κατά μέσο όρο στο 5,6% φέτος, από την προηγούμενη πρόβλεψη του 5,4% και στο 3,2% του επόμενου έτους, από την προηγούμενη πρόβλεψη στο 3%.
Παρ’ όλα αυτά, η πρόβλεψη για το 2025, μια από τις πιο προσεκτικές μετρήσεις της που αφορά τις μεσοπρόθεσμες εκτιμήσεις, υποχώρησε από το 2,2% στο 2,1%.
Η συζήτηση θα στραφεί τώρα στο πόσο καιρό θα μείνουν σταθερά τα επιτόκια στο τρέχον επίπεδο, ανέφεραν οικονομολόγοι, συμπεριλαμβανομένου του Holger Schmieding της Berenberg, μετά την ανακοίνωση.
Οι αναλυτές της Deutsche Bank δήλωσαν ότι δεν βλέπουν περικοπές πριν από τον Σεπτέμβριο του 2024, υποδηλώνοντας μια παύση 12 μηνών στο 4%.
Ωστόσο, οι προκλήσεις εξακολουθούν να υπάρχουν, με μία από αυτές να είναι η προοπτική σημαντικά υψηλότερων τιμών του πετρελαίου. Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης του αργού σκαρφάλωσαν πρόσφατα σε υψηλό 10 μηνών, γεγονός που θα μπορούσε να επηρεάσει το κόστος των αγαθών και τις εκτιμήσεις για τον πληθωρισμό στην Ευρώπη καθώς και στις Η.Π.Α.
Ο Raphael Thuin, επικεφαλής στρατηγικών κεφαλαιαγορών στην Tikehau Capital, δήλωσε ότι παρά τη συναίνεση γύρω από το τέλος του κύκλου ανόδου της ΕΚΤ, «ένα εναλλακτικό και λιγότερο αισιόδοξο σενάριο παραμένει δυνατό: Ο πληθωρισμός να είναι εκπληκτικά ισχυρός, ανθεκτικός και να δείχνει διαρθρωτικός».
«Οι πρόσφατοι αποπληθωριστικοί παράγοντες (τιμές αγαθών και εμπορευμάτων) φαίνεται να εξαντλούνται… Υπάρχει ο κίνδυνος, ελλείψει μιας πιο πειστικής πτωτικής τάσης των τιμών, η ΕΚΤ να θεωρήσει ημιτελή τη μάχη κατά του πληθωρισμού, με αποτέλσεμα να υπάρχει ο κίνδυνος περαιτέρω αυξήσεων επιτοκίων στον ορίζοντα», ανέφερε ο Thuin σε σημείωμα του. «Από αυτή την άποψη, οι εξελίξεις των μακροοικονομικών δεδομένων τις επόμενες εβδομάδες θα είναι καθοριστικές».
Αμερικανική Ομοσπονδιακή Τράπεζα
Ο Πρόεδρος της Fed, Jerome Powell, κατέστησε σαφές τον περασμένο μήνα ότι υπάρχουν περαιτέρω αυξήσεις στο τραπέζι και ότι η κεντρική τράπεζα ανησυχεί βαθιά για την επιτάχυνση του πληθωρισμού, εάν χαλαρώσουν οι οικονομικές συνθήκες.
Στην πρόβλεψή της για τον Ιούνιο, η οποία είναι πιθανό να αναθεωρηθεί σε μια επικαιροποιημένη πρόβλεψη αυτή την εβδομάδα, δεν είδε τον πληθωρισμό να αγγίζει το 2,1% μέχρι το 2025.
Τα μηνιαία στοιχεία στις ΗΠΑ δείχνουν συνεχιζόμενες πιέσεις στις τιμές. Ο δείκτης τιμών καταναλωτή αυξήθηκε με τον ταχύτερο μηνιαίο ρυθμό του φέτος τον Αύγουστο, κυρίως λόγω των τιμών της ενέργειας, και ήταν στο 3,7% σε ετήσια βάση. Ο δομικός πληθωρισμός διαμορφώθηκε στο 0,3% σε μηνιαία βάση και στο 4,3% σε ετήσια βάση, ενώ ο πληθωρισμός των τιμών παραγωγού παρουσίασε τη μεγαλύτερη μηνιαία άνοδο από τον Ιούνιο του 2022.
Ωστόσο, οι αγορές είναι σχεδόν βέβαιες ότι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ θα διατηρήσει σταθερά τα επιτόκια τον Σεπτέμβριο και είναι διχασμένες ως προς το αν θα πραγματοποιηθεί νέα αύξηση φέτος. Σε δημοσκόπηση του Reuters με οικονομολόγους, το 20% περιμένει τουλάχιστον μία ακόμη αύξηση.
«Δεδομένων των σχετικά ισχυρών οικονομικών δεδομένων και του σταθερού πληθωρισμού, [η Fed] θα διατηρήσει στο ίδιο επίπεδο το επιτόκιο», ανέφεραν σε σημείωμα τους οι οικονομολόγοι της J. Safra Sarasin. Η Ομοσπονδιακή Επιτροπή Ανοικτής Αγοράς «θα αφήσει πιθανώς μια τελική αύξηση μέχρι το τέλος του έτους στην ενημερωμένη “πλοκή κουκκίδων” της, παρόλο που δεν πιστεύουμε ότι θα την ακολουθήσουν τελικά». Το διάγραμμα με τις τελείες αναφέρεται στις προβλέψεις επιτοκίων που δημοσιεύονται ανά τρίμηνο από τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής της Fed.
Οι αγορές συνεχίζουν να αναμένουν μειώσεις των επιτοκίων της Fed το επόμενο έτος, αν και ορισμένοι υποστηρίζουν ότι κάτι τέτοιο ίσως και να θεωρείται πρόωρο. Στην ίδια δημοσκόπηση του Reuters, 28 οικονομολόγοι περιμένουν μια πρώτη μείωση το πρώτο τρίμηνο, ενώ 33 ανέφεραν το δεύτερο.
Τράπεζα της Αγγλίας
Οι εκτιμήσεις για την Τράπεζα της Αγγλίας είναι για μια τελική άνοδο τον Σεπτέμβριο, καθώς σταθμίζει τον πληθωρισμό του 6,8%, με σημάδια πιέσεων στην οικονομία και μια ανανεωμένη συζήτηση για «ήπια ύφεση».
Στην έκθεσή της για τον Αύγουστο, η Επιτροπή Νομισματικής Πολιτικής ανέφερε ότι αναμένει ο πληθωρισμός να φτάσει στο 5% μέχρι το τέλος του έτους, να μειωθεί κατά το ήμισυ μέχρι το τέλος του επόμενου έτους και να φτάσει τον στόχο του 2% στις αρχές του 2025.
«Η Τράπεζα δεν βρίσκεται πλέον σε ένα καθαρό πεδίο όπου οι αυξήσεις των επιτοκίων θα είναι αναμφισβήτητα απαραίτητες», δήλωσε ο Marcus Brookes, επικεφαλής επενδύσεων στην Quilter Investors, επισημαίνοντας τα αδύναμα στοιχεία του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος για τον Ιούλιο.
Οι αναλυτές της BNP Paribas δήλωσαν ότι αναμένουν μια τελική «αύξηση» τον Σεπτέμβριο, καθώς η ενίσχυση των μισθών και οι πληθωριστικές πιέσεις συνδυάζονται με την άμβλυνση των δεικτών δραστηριότητας.
Τα στοιχεία για την αύξηση των μισθών για τον Μάιο έως τον Ιούλιο στο Ηνωμένο Βασίλειο παρέμειναν σταθερά στο 7,8%, διατηρώντας το ρεκόρ σε υψηλό επίπεδο, αλλά υπήρξαν επίσης ενδείξεις ψύξης της αγοράς εργασίας, με την ανεργία να αυξάνεται κατά 0,5 ποσοστιαίες μονάδες την ίδια περίοδο.
Η αγορά στεγαστικών δανείων είναι ένας άλλος τομέας αδυναμίας, με τις καθυστερούμενες πληρωμές να εκτοξεύονται σε υψηλό επταετίας τους τρεις μήνες έως τον Ιούνιο.
Ο James Smith, οικονομολόγος ανεπτυγμένων αγορών στην ING, σημείωσε ότι η αναμενόμενη αύξηση των τιμών και η αναμενόμενη αύξηση των μισθών είχαν μειωθεί, ενώ λιγότερες εταιρείες ανέφεραν ότι δυσκολεύονται να βρουν προσωπικό.
«Είναι δυνατή μια αύξηση το Νοέμβριο, αλλά υποθέτοντας ότι έχουμε δίκιο για την κατεύθυνση της ροής δεδομένων και με βάση τα πρόσφατα σχόλια της BoE, πιστεύουμε ότι μια παύση είναι ακόμα πιο πιθανή σε εκείνη τη συνεδρίαση», είπε ο Smith.
