Ο Δασκαλογιάννης, δηλαδή ο Ιωάννης Βλάχος, ήταν μια από τις πλέον ηρωικές μορφές των αγώνων των Ελλήνων κατά των Τούρκων κατακτητών.
Και ίσως ο καθαρότερος από όλους, γιατί δεν είχε υπηρετήσει ποτέ στις αυλές των πασάδων.
Γράφει η Ειρήνη Καρύδη
Ο Κωστής Παλαμάς τον αποκαλεί «κορυφή της κρητικής θυσίας», αλλά το ήθος, η καρτερία, η αυτοθυσία τον ανεβάζουν ψηλά στην κορυφή των αγώνων του Γένους.
Ήταν υπερήφανος, ονειροπόλος, γενναίος, πλούσιος και τολμηρός.
Αλλά και εύπιστος!
Ήταν ο ήρωας που πέρασε τον χειρότερο και πιο μαρτυρικό θάνατο που συγκλόνισε τους Σφακιανούς και ορκίστηκαν για εκδίκηση.
Τον έγδαραν ζωντανό, στις 17 Ιουνίου του 1771, στην πλατεία Ατ Μεϊντάν του Ηρακλείου μπροστά στο πλήθος!
Οι γενίτσαροι τον έσυραν στους δρόμους και όταν έφτασαν στην πλατεία, ήρθαν μαραγκοί, έμπηξαν τέσσερις πασσάλους στο χώμα, κάρφωσαν σανίδες κι έκαναν ένα κάθισμα ψηλό.
-“Γιάε που θα σε κάτσω, Δάσκαλε, στον θρόνο σαν τον μητροπολίτη», του είπε ο δήμιος.
Ο Δάσκαλος άκουγε με ίσιο το κεφάλι και δεν λύγισε γιατί ένιωθε ότι κείνη την ώρα στην πλατεία του Μεγάλου Κάστρου κρινόταν η Κρήτη στο πρόσωπό του, κι έκανε κουράγιο κι έσφιγγε τα δόντια του να μην την προσβάλει.
Βλέπετε, ήθελαν οι Τούρκοι με αυτόν τον τρόπο να γελοιοποιούσαν τον πρώτο επαναστάτη της Κρήτης.
Όταν τέλειωσε ο “θρόνος” τον σήκωσαν και τον κάθισαν επάνω.
Του ’δεσαν χέρια και πόδια, του ’δεσαν και το κορμί γερά να μην μπορεί να κινηθεί και σάλπισαν.
Τότε ήρθε ένας γενίτσαρος με ξυράφι στο χέρι.
Ανέβηκε στον “θρόνο”, άρπαξε τον μάρτυρα απ’ τα μαλλιά και άρχισε να τον γδέρνει σιγά-σιγά σαν να τον ξύριζε.
Έκοβε λουρίδες από το κεφάλι μέχρι το στήθος κι ύστερα άλλες προς την ωμοπλάτη!
Φρίκιασε ο όχλος με τέτοιο θέαμα. Ανέβλυζε τα αίμα του και γέμισαν τα χέρια των δημίων.
Και ο δήμιος έπαιρνε τις λουρίδες και τις πετούσε πάνω στο πλήθος:
-«Τζάμπα πετσί για τα στιβάνια σας!»,τους φώναζε.
Μπροστά του έβαλαν ένα καθρέπτη για να μεγαλώσουν την οδύνη του.
Έπειτα έφεραν δεμένο τον αδερφό του, Χατζή Σγουρομάλλη ,για να παρακολουθήσει το μαρτύριο του!
Εκείνο, όμως, που περίμεναν οι Τούρκοι αξιωματούχοι, δεν έγινε!
Μάταια λογάριαζαν πως ο Δάσκαλος θα ούρλιαζε, θα ’κλαιγε, θα γύρευε έλεος…
Εκείνος πάλευε σαν άντρας περήφανος με τους φοβερούς πόνους!
Κάθε φορά που το ξυράφι έκοβε το κορμί του, ακουγόταν ένα πνιχτό μουγκρητό…
Και τίποτε άλλο, μέχρι που «ήρθε» ο ηρωικός θάνατος του Δασκάλου.
Η ιστορία της χώρας μας τεράστια και δοξασμένη.
Για αυτό και εμείς πρέπει να τιμήσουμε τους περήφανους Έλληνες που σήκωσαν στους ώμους τους τόνους πόνου κι υπερηφάνειας!
